Theo các thống kê chưa đầy đủ, tỷ lệ nam giới gặp các vấn đề về sinh lý tình dục chiếm khoảng 30%, chưa kể một phần đối tượng được hỏi luôn giấu giếm về tình trạng bệnh của mình. Các rối loạn chức năng tình dục hầu như không ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe toàn thân nhưng nó có ảnh hưởng sâu sắc đến tinh thần và chất lượng cuộc sống của người bệnh.

 

RLTD nam giới là tình trạng giao hợp không trọn vẹn, nó bao gồm những trạng thái khác nhau như những rối loạn xuất tinh, rối loạn cực khoái, rối loạn cương… nhưng chung quy lại đó là sự không đáp ứng được mong muốn của đối phương khi tiến hành giao hợp.

 

 

Việc duy trì ham muốn tình dục phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó không để đời sống tình dục bị gián đoạn là yếu tố quan trọng bởi hoạt động tình dục không đều đặn sẽ làm các tuyến nội tiết bị rối loạn và làm hoạt động tình dục suy giảm.

Rối loạn ham muốn tình dục (HMTD)

 

Bao gồm giảm ham muốn và rối loạn dạng ghét tình dục (sự căm ghét cực độ và dai dẳng cũng như né tránh các tiếp cận tình dục với đối tác). Sự suy giảm HMTD ở nam giới từ tuổi trung niên trở đi thường có nguyên nhân từ sự giảm nồng độ hormon sinh dục nam testosteron – một hormon có tác dụng duy trì HMTD.

 

 

Thực tế cho thấy sự suy giảm nội tiết này không hẳn là liên quan đến tuổi tác, có những người hormon bắt đầu suy giảm từ tuổi 35 nhưng cũng có khi sự cường tráng đến quá tuổi lục tuần và có người HMTD giảm mà nồng độ testosteron vẫn bình thường. Những sang chấn tâm lý, stress kéo dài hay mắc một số bệnh mạn tính… đều có ảnh hưởng tiêu cực tới HMTD. Khả năng tình dục ở nam giới cũng khác nhau tùy theo thể chất và tuổi tác, không có chuẩn mực bình thường cũng như ranh giới giữa bình thường và thái quá. Vì vậy không có câu trả lời thỏa đáng cho câu hỏi số lần quan hệ như thế nào là đủ.

 

Khi đó cần xét đến khí chất và sức khỏe riêng của từng người. Một khí chất mạnh mẽ không có nghĩa là mạnh mẽ trong chuyện "yêu" và ngược lại. Việc duy trì HMTD phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó không để đời sống tình dục bị gián đoạn là yếu tố quan trọng bởi hoạt động tình dục không đều đặn sẽ làm các tuyến nội tiết bị rối loạn và làm hoạt động tình dục suy giảm.

 

 

RLXT là một trong những rối loạn chức năng tình dục hay gặp nhất ở nam giới bao gồm: xuất tinh sớm, xuất tinh muộn, giao hợp không xuất tinh và xuất tinh ngược dòng. Trong đó xuất tinh sớm (XTS) hay gặp nhất và chiếm 60% các trường hợp. XTS được định nghĩa là sự mất kiểm soát và duy trì sự xuất tinh, xảy ra chỉ với một kích thích tình dục rất nhỏ, trước, trong hoặc sau khi đưa dương vật vào được âm đạo người phụ nữ trong một khoảng thời gian rất ngắn, chưa đạt được sự thỏa mãn về tình dục và làm cho bạn tình của họ khó chịu, không thỏa mãn.

 

Có nhiều tiêu chuẩn để chẩn đoán XTS như dựa vào thời gian hay số lần di chuyển dương vật trong khi quan hệ. Tuy nhiên theo định nghĩa trên thì mức độ khoái cảm mà người đàn ông và bạn tình của họ nhận được là điều quan trọng nhất. Thời gian đạt khoái cảm của mỗi người phụ nữ có khác nhau, nó không phụ thuộc nhiều vào thời gian quan hệ mà phụ thuộc vào độ khéo léo từ những kích thích của người đàn ông.

 

Nguyên nhân gây XTS có thể do yếu tố tâm lý như sợ người khác biết, sợ có thai, thiếu kinh nghiệm,… hoặc do một bệnh mạn tính liên quan đến suy giảm tình dục; cũng có thể lạm dụng thủ dâm từ hồi còn trẻ. Ở những nhóm bệnh này nếu được tư vấn sớm thì người bệnh sẽ tự tin hơn và tình trạng xuất tinh sẽ dần được cải thiện; nếu không việc xuất tinh sẽ trở thành cố tật, khó chữa. Nguyên nhân tăng cảm vùng dương vật, do những viêm nhiễm vùng tiểu khung, trĩ, dò hậu môn, do rượu… Một số người do dương vật cương cứng kém trong lúc giao hợp dẫn đến xuất tinh sớm thì bắt buộc phải chữa rối loạn cương trước.

 

Ngược lại với XTS là xuất tinh muộn – một hiện tượng khi cuộc giao hợp vẫn được tiến hành bình thường với đầy đủ các điều kiện ham muốn, hưng phấn và khoái cảm cực độ nhưng không có cảm giác phóng tinh được ra ngoài hoặc rất khó xuất tinh, nhiều khi giao hợp hàng giờ đồng hồ hoặc khi thủ dâm mới thấy tinh dịch từ từ chảy ra.

 

Đau khi xuất tinh cũng là một rối loạn tình dục, khi xuất tinh thay vì nhận được khoái cảm tình dục lại là cảm giác đau vùng xương mu khiến nam giới mất hứng khởi khi quan hệ, lâu ngày dẫn tới tình trạng sợ không dám xuất tinh. Với những người vẫn đạt được khoái cảm khi quan hệ nhưng không thấy tinh được xuất ra ngoài hoặc chỉ xuất ra ngoài một ít, xét nghiệm nước tiểu sau xuất tinh thấy có tinh trùng trong nước tiểu là hiện tượng xuất tinh ngược dòng. Nếu xét nghiệm nước tiểu sau xuất tinh không có tinh trùng thì gợi ý có tắc ống dẫn tinh, bệnh bẩm sinh không có tinh trùng hay những trường hợp thiểu năng tinh trùng.

 

 

Cực khoái là trạng thái sung sướng, ngây ngất cao độ khi đạt đỉnh trong quan hệ tình dục. Đối với nam giới, cực khoái thường xảy ra cùng với việc xuất tinh. Có khoảng 52% nam giới và 42% nữ giới khẳng định mình đạt cực khoái cùng thời điểm với bạn tình của mình. Để đạt được cực khoái thì các kích thích tình dục cần theo nguyên tắc nhẹ nhàng, liên tục và tăng dần. Rối loạn cực khoái (RLCK) là sự chậm trễ hay không liên tục lặp đi lặp lại cực khoái sau giai đoạn kích thích tình dục bình thường. Chẩn đoán dựa vào các yếu tố như tuổi tác, kinh nghiệm và chất lượng kích thích tình dục mà không xét về độ tập trung, cường độ và thời gian quan hệ. RLCK ở nam giới ít gặp hơn nữ, các bệnh lý về tâm thần, dùng các thuốc chống trầm cảm hay lạm dụng chất gây nghiện là nguyên nhân thường gặp.

 

 

Là hiện tượng bệnh lý không đạt được sự cương cứng dương vật và duy trì mức độ cần thiết để đảm bảo sinh hoạt tình dục bình thường. Trong các RLTD thường gặp thì RLCD có lẽ được nghiên cứu đầy đủ nhất. Nguyên nhân có thể do tâm lý căng thẳng, mệt mỏi, những ám ảnh của những lần quan hệ thất bại trước đó. Hay do các bệnh lý nội khoa như tăng huyết áp, đái tháo đường, và nhất là xơ vữa động mạch, những mảng xơ vữa tích tụ trong lòng động mạch có thể làm cản trở việc dồn máu vào thể hang dương vật khiến dương vật khó cương cứng hoặc cương cứng kém. Sự suy giảm hormon sinh dục testosteron trong máu và dùng nhiều các chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá, ma túy cũng là nguyên nhân gây rối loạn cương và giảm HMTD ở nam giới.

 

 

Với những người bị RLTD thì việc cần làm ngay là hiểu đúng về tình trạng bệnh của mình, không nên lo lắng nhiều quá, cần tìm hiểu để trang bị kiến thức giúp giải quyết các nguyên nhân từ lối sống không hợp lý, sử dụng các chất kích thích ảnh hưởng đến sinh lý tình dục. Đối với những người mắc các bệnh mạn tính hoặc sử dụng thuốc kéo dài thì cần tham khảo ý kiến của thầy thuốc khi có các rối loạn tình dục gặp phải cũng như biện pháp khắc phục.

 

Tình trạng bệnh diễn tiến nặng hay nhẹ có liên quan rất nhiều đến tâm lý người bệnh, khi đó cần có sự động viên, giúp đỡ của người bạn tình của mình, cùng nhau chia sẻ những vấn đề gặp phải trong chuyện chăn gối giúp người bệnh giải tỏa được những lo lắng và tự tin hơn trong cuộc "yêu" của mình. Ngoài ra, các bài tập làm tăng trương lực cơ vùng chậu có thể giúp bạn trong tăng hiệu quả điều trị cũng như khiến các cơn cực khoái được kéo dài và mạnh hơn.

 

 

Theo một khảo sát gần đây ở Mỹ, với phụ nữ trong độ tuổi 18-59, những vấn đề tình dục thường gặp nhất là giảm ham muốn tình dục (33%), tiếp theo là khó đạt được khoái cảm đỉnh điểm (24,1%), đau khi quan hệ tình dục xảy ra với khoảng 14,4% người đẹp.

 

Ngoài ra phải kể đến tình trạng giảm hay không có ham muốn tình dục xảy ra với nhiều mức độ, từ giảm hay không có huyễn tưởng tình dục (trí tưởng tượng về tình dục) cho đến mất ham muốn có hoạt động tình dục thực sự. Cũng theo khảo sát nói trên, 37% phụ nữ nghĩ đến chuyện tình dục vài lần mỗi tháng và chỉ có 33% phụ nữ nghĩ đến chuyện quan hệ tình dục 2-3 lần trở lên mỗi tuần. Xem ra những phụ nữ cảm thấy hạnh phúc hơn là những người nghĩ nhiều hơn đến chuyện tình dục.

 

Gặp khó khăn trong đạt đến đỉnh điểm là khi cảm giác cực khoái thường xuyên chậm diễn ra hay không có. 29% phụ nữ cho biết họ thường xuyên có khoái cảm đỉnh điểm trong quan hệ tình dục và 40% cho biết họ cảm thấy hài lòng về mặt thể chất với bạn tình. Không có chuẩn mực vàng về chức năng tình dục nữ vì có sự khác biệt rất lớn giữa mỗi cá thể, khó có thể nói thế nào là bình thường, vì vậy nếu phụ nữ cảm thấy có vấn đề khó chịu hay không hài lòng thì nên chia sẻ với thầy thuốc.

 

Có một loạt yếu tố có thể dẫn đến tình trạng giảm ham muốn tình dục, mỗi người mỗi vẻ. Mỏi mệt, công việc hàng ngày, trách nhiệm gia đình và nhiều yếu tố tâm lý khác có thể tác động xấu đến ham muốn tình dục nữ. Bệnh tật (trầm cảm, sợ hãi…) và cả một số tân dược; nhiều loại thuốc chống trầm cảm, đặc biệt là loại ức chế tái hấp thu chọn lọc serotonin (SSRI) như Prozac, Paxil, Zoloft có tác dụng phụ ảnh hưởng xấu đến dục năng của nữ. Ngoài ra, viên thuốc tránh thai, thuốc an thần, thuốc ổn định khí chất và một số loại thuốc khác cũng có thể gây giảm dục năng.

 

 

Với hầu hết phụ nữ không có vấn đề về tình dục thì ham muốn và hứng khởi tình dục có mối liên hệ chặt chẽ và khó tách biệt. Ham muốn tình dục thể hiện mức độ quan tâm cơ bản đến tình dục, cần coi như mức độ thèm muốn tình dục; còn hứng khởi tình dục thể hiện mức độ đáp ứng thể chất với các kích thích tình dục. Phụ nữ có ham muốn tình dục mạnh hơn thường có đáp ứng nhiều hơn với các kích thích hay hứng khởi nhiều hơn. Những biểu hiện thể chất của hứng khởi tình dục ở nữ là tiết dịch âm đạo và máu dồn nhiều đến môi lớn, môi nhỏ, âm vật và âm đạo.

Một trong các triệu chứng của giảm hứng khởi tình dục ở nữ là giảm tiết dịch nhờn âm đạo. Một số kem hay gel có thể làm tăng sự trơn ướt âm đạo. Nếu thấy giảm độ trơn ướt âm đạo, ví dụ ở phụ nữ mãn kinh có thể dùng liệu pháp hormon thay thế và đó cũng là liệu pháp duy nhất cho nhóm phụ nữ này.

 

Ngoài giải pháp dùng thuốc, liệu pháp hành vi cũng có thể giúp tăng hứng khởi tình dục cho phụ nữ; giúp phụ nữ cải thiện trí tưởng tượng về tình dục và biết tập trung chú ý vào những kích thích tình dục. Với phụ nữ đang có mối quan hệ với bạn tình thì có thể do có những vấn đề về chia sẻ giữa đôi bạn tình hay do bạn tình nam không biết đánh thức cảm xúc tình dục ở bạn tình nữ.

 

 

Cũng đã có những nghiên cứu cho thấy testosterone có thể tăng ham muốn tình dục ở những phụ nữ bị giảm ham muốn do bị cắt cả hai buồng trứng trong can thiệp ngoại khoa nhưng dùng liên tục testosterone thực sự có tác dụng phụ “nam tính hóa” ở một số phụ nữ (tức giọng nói trở nên trầm hơn, rụng tóc, âm vật to ra).

 

Một yếu tố nữa cần xét đến đối với một số phụ nữ, đó là mặc cảm tội lỗi và xấu hổ đã có từ thời nhỏ (do giáo dục gia đình nghiêm khắc) đã ảnh hưởng đến chức năng tình dục khi trưởng thành, tác động xấu đến một hay nhiều giai đoạn của chu kỳ đáp ứng tình dục. Trong những trường hợp này cũng như trong một số trường hợp các em gái bị lạm dụng tình dục, có khi cần đến liệu pháp tâm lý. Cả khi đã kết hôn thì tư vấn hay liệu pháp cho cả đôi bạn tình cũng cần thiết và có tác dụng tốt.

 

 

Không thể đạt được khoái cảm đỉnh điểm có thể do một số yếu tố, cả thể chất lẫn tâm lý. Sự vụng về của bạn tình nam, những sự cố nghiêm trọng (stress cấp tính), lo hãi cũng như trạng thái trầm cảm và có những vấn đề không hòa hợp giữa đôi bạn tình đều có thể là ảnh hưởng đến sự cảm nhận khoái cảm đỉnh điểm. Nhiều vấn đề sức khỏe khác cũng vậy (ví dụ chứng són tiểu…).

 

 

Những căng thẳng hàng ngày trong công việc ở cơ quan, trách nhiệm gia đình có thể làm cho phụ nữ quên cả ham muốn và khó đạt được cảm giác đỉnh điểm hơn. Ngoài ra, những cấm kỵ văn hóa và tôn giáo cũng có thể gây ra không có khoái cực trong tình dục (có thể liên quan đến sự tăng mặc cảm tội lỗi về tình dục).

 

Đã từ lâu người ta đã muốn tìm lời giải đáp cho câu hỏi vì sao và từ bao giờ con người lại mang mặc cảm tội lỗi về bản năng tính dục, đặt nó dưới sự kiểm soát của đạo đức để ngăn ngừa sự phát triển tự do của nó. Mặc cảm tội lỗi về tình dục là một thứ mặc cảm siêu hình như cái chết ám ảnh mỗi người và đã làm cho những gì liên quan đến tính dục trở thành điều cấm kỵ, ở bất kỳ nước nào và chỉ khác nhau về mức độ nghiêm khắc.

 

 

Đau khi quan hệ tình dục được chữa trị như thế nào?

Phụ nữ mãn kinh thường bị giảm tiết dịch nhờn âm đạo cho nên liệu pháp hormon thay thế được nhiều thầy thuốc dùng. Ngay với phụ nữ không bị giảm tiết dịch nhờn âm đạo ở giai đoạn mãn kinh thì sự ma sát khi quan hệ tình dục cũng có thể gây đau, vì thế nên dùng gel bôi trơn trước khi quan hệ tình dục, loại gel này đã có ở nhiều cửa hàng thuốc nhưng nhiều phụ nữ/ông chồng lại chưa biết khiến cho chuyện quan hệ tình dục thưa thớt dần.

 

Khi phụ nữ bị đau khi quan hệ tình dục, không nên ngần ngại chia sẻ với bạn tình/chồng, đôi khi thay đổi tư thế cũng có thể giảm đau…Nếu đau hay xảy ra thì cần gặp thầy thuốc vì đau có thể là triệu chứng của một bệnh khác. Đau đến mức không thể chấp nhận quan hệ tình dục ở một số phụ nữ mới kết hôn còn là sự cố phức tạp hơn, cần được khám phá cả thể chất lẫn tâm lý, có khi cần đến chuyên gia tình dục (để hướng dẫn liệu pháp tình dục) và cả chuyên gia tâm lý (để tìm ra những bí ẩn tâm lý gây cản trở quan hệ tình dục bình thường).

 

 

Sự thực là có nhiều thay đổi. Trước đây không lâu đã từng có nghiên cứu lớn cho thấy cắt tử cung không ảnh hưởng gì đến chức năng tình dục. Tuy nhiên, cắt tử cung và cả hai buồng trứng gây giảm mạnh các hormon giới cho nên liệu pháp hormon thay thế (có hay không bổ sung thêm testosterone) có thể giúp phục hồi chức năng tình dục ở phụ nữ gặp khó khăn sau can thiệp ngoại khoa này.

 

Cũng như mọi sự thay đổi lớn về thể chất, một số phụ nữ cảm nhận rõ rệt sự tác động âm tính đến chức năng tình dục. Do không có tử cung nên đã mất đi những co bóp tử cung thường đi kèm với cảm giác khoái cực. Mất cổ tử cung có thể dẫn đến sự thay đổi về cảm giác khi cơ quan sinh dục nam xâm nhập sâu trong lúc giao hợp. Có nhiều kiểu thay đổi về chức năng tình dục ở phụ nữ sau cắt tử cung hoàn toàn.

 

 

Co thắt đau âm đạo là khi có những co thắt thường xuyên hay dễ lặp lại ở phẩn ba ngoài của âm đạo, làm cho không thể giao hợp. Sự cố này thường có thể điều trị bằng bộ nong âm đạo với đường kính tăng dần kết hợp với luyện tập thư giãn (hướng dẫn để người phụ nữ hiểu rõ cơ quan sinh dục của mình). Trong lúc việc điều trị co thắt đau âm đạo đem lại nhiều kết quả thì một số tác giả lại nhấn mạnh rằng có nhiều phụ nữ vẫn có thể có cuộc sống hài lòng và hòa hợp với bạn tình mà không cần có quan hệ tình dục.

 

 

Ở phụ nữ mãn kinh hay tiền mãn kinh thì liệu pháp estrogen thay thế có thể giảm đau khi quan hệ tình dục và tăng tiết dịch nhơn âm đạo. Nhiều nghiên cứu khác cũng cho thấy testosterone làm tăng dục năng ở phụ nữ nếu phụ nữ bị giảm ham muốn do tụt giảm về hormon thì có thể giải quyết được với testosterone nhưng cho tới nay các nghiên cứu này đều dùng liều cao testosterone, hormon này có thể dẫn đến nam tính hóa nếu dùng thời gian dài.