Trong tiếng Hoa, những chuyện liên quan đến phòng the đều có chữ “xuân”. Người phụ nữ đẹp gọi là “xuân sắc”, ở giai đoạn tình dục mạnh là “xuân thì”. Ngâm rượu nhằm tráng dương thì hầm bà lằng, loại rượu ấy gọi là “xuân tửu”. Nếu không “chăn gối” được với vợ là “vô xuân”. Khi “chăn gối” dài dài mãi là “trường xuân”. Vợ chồng “chăn gối” là “xuân sự”. Khi mùa Xuân đang có xu hướng tàn lụi lại bùng lên, đó là “Hồi xuân”.

KHI QUÝ BÀ “HỒI XUÂN”

Bước vào tuổi trung niên (ngoài 40), nhiều phụ nữ cảm thấy cuộc sống như thảnh thơi hơn. Lẽ ra như thế họ phải được hưởng một đời sống tình dục thỏa mãn hơn, nhưng quan niệm truyền thống như một thứ luật không thành văn lại ngầm định rằng họ đã ngoài tuổi còn cảm xúc.

Thực sự đã có những biến đổi gì ở phụ nữ trung niên và điều gì đã ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của họ?

Ở nữ, buồng trứng suy giảm hoạt động xảy ra vào độ tuổi 45-50 và được coi là bắt đầu giai đoạn mãn kinh, trong cơ thể có sự tụt giảm mạnh và nhanh nồng độ estrogen và progesterone. Đã có một vài nghiên cứu cho thấy chức năng tình dục nữ có bị ảnh hưởng ở tuổi mãn kinh; một nghiên cứu tầm cỡ quốc gia ở Mỹ trên 1.749 phụ nữ từ 18 đến 59 tuổi cũng đưa ra tỷ lệ là 1 trên 4 phụ nữ mãn kinh không có được cực khoái nữa.

Không thể phủ nhận rằng do giảm nồng độ estrogen nên đã có khoảng 20% bị khô âm đạo đến mức làm cho quan hệ tình dục khó khăn vì đau. Và theo dõi 438 phụ nữ ở Melbourne có tuổi từ 45 đến 55 trong 8 năm cũng đã cho thấy tuổi tác thường đi kèm với sự giảm hoạt động tình dục, giảm khả năng tiếp nhận và ham muốn tình dục.

Ngoài ra, còn có nhiều yếu tố khác ảnh hưởng đến tình dục ở giai đoạn rất quan trọng này của cuộc sống phụ nữ, ví dụ những yếu tố tâm lý của từng cá thể, mối quan hệ với người bạn đời, tình trạng bệnh tật…

Tuy nhiên, sự giảm ham muốn không phải bao giờ cũng diễn ra ở mọi phụ nữ mà trái lại, một số phụ nữ vẫn có ham muốn tình dục mạnh ở tuổi 50, khi không còn lo có thai ngoài mong muốn. Nghiên cứu của bác sĩ Christiane Delbes ở viện nghiên cứu dân số quốc gia Pháp cũng cho thấy rằng phụ nữ Pháp tuổi 50 ngày nay khác hẳn với thế hệ mẹ của họ về nhiều điểm. Năm 1992 tỷ lệ những phụ nữ tuổi 50 cho biết có đời sống tình dục thỏa mãn đã tăng gấp 3 lần so với năm 1970.

Vì vậy từ lâu người ta đã nói đến một hiện tượng tuy có vẻ hiếm nhưng là một sự thực: ham muốn tình dục bùng phát ở những phụ nữ đã mãn kinh (hiện tượng hồi xuân). Hình như sau khi sạch kinh và buồng trứng ngừng hoạt động thì ham muốn tình dục cũng hết luôn nhưng trong một số trường hợp lại diễn ra điều trái ngược.

Hiện tượng này một lần nữa khẳng định tính đúng đắn của lý thuyết cho rằng nguyên nhân chính dẫn đến ham muốn tình dục là sự tiếp tục hoạt động của các tuyến nội tiết trong nhiều năm nữa sau giai đoạn khủng hoảng khi buồng trứng ngừng hoạt động.

Hồi xuân là hiện tượng người phụ nữ ở tuổi mãn kinh như được tiếp thêm sức mạnh mới, ham muốn tình dục bỗng nhiên trỗi dậy và còn mạnh mẽ hơn cả thời trẻ.

Văn học và y học vẫn còn nhắc đến những câu chuyện hồi xuân của nhiều phụ nữ tuổi mãn kinh, họ mê muội lao vào những cuộc tình không xứng đáng, đánh mất khả năng phán xét và sự kiêu hãnh, làm dáng một cách lố lăng và có những hành vi táo bạo không kém gì tuổi vị thành niên.

Lẽ dĩ nhiên những trường hợp như thế không nhiều nhưng là một thực tế và nhiều cuộc chia tay hoàng hôn đã xảy ra trong bối cảnh này.

Để giữ cho dục năng không phai tàn, phụ nữ tuổi trung niên vẫn có thể duy trì dục năng bằng một lối sống tích cực.

– Việc trước tiên cần làm là gạt bỏ định kiến coi tuổi trung niên là không cần quan tâm đến tình dục để giữ cho tâm hồn trẻ trung; một thái độ sai lầm về tình dục còn làm cho người phụ nữ gặp nhiều trở ngại hơn cả những thay đổi sinh học do thiếu hụt estrogen.

– Khi đã có dấu hiệu âm đạo khô gây khó khăn cho quan hệ tình dục càng không nên chấm dứt hoàn toàn chuyện chăn gối vì làm như vậy càng giảm bài tiết dịch nhờn và độ co giãn. Cần dùng thuốc bôi trơn có chứa hoóc môn estrogen dạng gel (giống như kem lỏng) hay dạng viên nang cho mỗi lần giao hợp, để giảm hiện tương khô và teo niêm mạc âm đạo.

– Vào tuổi trung niên, vợ chồng có khi còn cần sự săn sóc nhau và tạo cơ hội khơi dậy cảm xúc tình dục hơn cả tuổi trẻ. Quan hệ tình dục cần duy trì ở mức độ thích hợp với cả 2 người. Chia sẻ chân thành về cảm xúc và nhu cầu tình dục còn cần thiết hơn vào tuổi này (vì có thể có sự khác biệt), sự dồn nén về tâm lý (những bực bội hay mong muốn không được nói ra, phải chịu đựng) kéo dài có hại cho sức khỏe; nhiều thầy thuốc đã chứng minh rằng định kiến và hổ thẹn sai lầm còn cản trở sự hưởng thụ đời sống tình dục hơn chính những thay đổi sinh học của cơ thể.

– Liệu pháp hoóc môn thay thế: liều thấp estrogen kết hợp với progestin có tác dụng tốt để điều trị nhiều triệu chứng của tuổi mãn kinh. Liệu pháp hoóc môn thay thế có thể dưới dạng viên hay kem…

– Chăm sóc sức khỏe bản thân: khó có thể có đời sống tình dục tốt khi sức khỏe bản thân yếu, do đó cần có lối sống tích cực bao gồm ăn uống hợp lý (nhiều rau quả, ít thịt), vận động hằng ngày (đi bộ…), tâm trí thanh thản (yoga, thiền là những phương pháp tốt).

ĐÀN ÔNG HỒI XUÂN

Đàn ông hồi xuân không như phụ nữ, dù có cùng những dấu hiệu nhất định. Trước đây, đàn ông thường hồi xuân ở độ tuổi 47 – 52. Ngày nay, tuổi này kéo dài tới tận 52 – 56, nghĩa là họ có thêm 5 năm “tung hoành” trước khi “gác kiếm”.

Nói đến hồi xuân, người ta thường nghĩ đến phụ nữ. Có người cho rằng đàn ông lúc nào cũng… xuân nên chẳng cần đến thời kỳ nhạy cảm này. Thật ra, cả đàn ông lẫn phụ nữ đều có thể trải nghiệm hồi xuân. Nhưng có người đến già vẫn không có ấn tượng về hồi xuân.

Hồi xuân như món quà tạo hoá ban tặng cho con người để “thoả chí tang bồng” trước khi thành… lão. Do đó, tuổi hồi xuân sẽ đem lại nhiều niềm vui, bất ngờ nếu biết tận dụng được các ưu thế và đặc điểm của giai đoạn này.

Khi hồi xuân, người đàn ông có khuynh hướng trẻ lại như thời trai trẻ cả về nhận thức, tình cảm lẫn hành vi, thậm chí cả các nhu cầu. Tuy nhiên, các dấu hiệu của sự hồi xuân ở người đàn ông mang tính tiềm tàng, lắng đọng. Nó không ồn ào, cuồng nhiệt, nông nổi, liều lĩnh như lúc dậy thì nhưng lại bộc lộ một cách mạnh mẽ mà thanh lịch, điệu nghệ mà tha thiết.

Người đàn ông hồi xuân không cố gắng tìm kiếm giá trị bản thân bằng sự khẳng định tài năng hoặc con đường lập dị với thiên hạ mà họ quan tâm đến quyền lực và khả năng quan hệ tình dục. Đặc biệt, nhiều người tỏ ra thích thú và mãn nguyện khi nhận ra họ vẫn “chạy tốt”.

Với một người đàn ông, khả năng quan hệ tình dục như một dấu hiệu của sự trẻ trung, cường tráng, tài ba và là một bằng chứng của phái mạnh vẫn đang… mạnh. Do vậy, nhiều người rất lo lắng cho sức khoẻ, thậm chí xuất hiện tâm trạng căng thẳng, hoang mang về tuổi già sắp ập đến.

Ở một góc độ khác, đôi khi, họ tỏ ra tiếc nuối điều gì đó chưa như ý hay một hình ảnh, trạng thái hoặc cảm xúc đã qua và có lúc mong ước, dù là ảo tưởng, sống lại thời sung mãn. Lúc ấy, họ thật sự có nhu cầu sáng tạo và có nhiều động lực để thăng hoa, tìm kiếm các giá trị mới, các giá trị của thời xế bóng.

Họ sợ nhanh già và không chịu bị xem là “quá đát”. Việc cố gắng trẻ mãi còn thể hiện qua việc từ chối những sợi tóc bạc; mong chờ, nhìn ngắm, hẹn hò với vợ hoặc một cô nàng đỏng đảnh nào đó, có khi chỉ muốn “hâm nóng” nhiệt tình để được là chính mình một lần nữa.

Trong tư duy hồi xuân, người đàn ông xem người khác như đối tượng để chứng minh lòng hào hiệp. Họ sẵn sàng chia sẻ khó khăn, bênh vực người yếu thế, không phải để được tôn vinh anh hùng như thời trẻ mà để được vuốt ve lòng kiêu hãnh vốn đã tạm lắng xuống trong lúc bươn chải với đời. Không phải quá háo thắng, nhưng người đàn ông có khuynh hướng dấn thân nhiều hơn, hy sinh nhiều hơn như để “chuộc” lại những năm tháng tưởng chừng chưa đủ của mình.

Lúc hồi xuân, người đàn ông có thói quen lượng giá cuộc đời một cách lạc quan kèm chút phấn khích, yêu đời. Họ thường dễ tha thứ cho lỗi lầm của thuộc cấp, dễ chia sẻ cảm xúc với người thân quen,… Do đó, người đàn ông hồi xuân tỏ ra rất dễ thương, dễ tính và… dễ bảo nữa.

Các điều kiện về đời sống tinh thần, sức khoẻ, kinh tế của con người ảnh hưởng không nhỏ đến quá trình hồi xuân. Người đàn ông hồi xuân mong đợi được chia sẻ cảm xúc, được thông cảm và đồng hành với những người xung quanh. Hồi xuân là một dấu ấn đặc biệt mang đậm tính văn hoá của cá nhân, nhưng là điểm sáng của quá trình phát triển và quá trình làm người của chúng ta.