Gần đây người ta phát hiện ra nam giới có tuổi cũng có triệu chứng giống như mãn kinh ở phụ nữ dù tuổi mãn dục ở họ vẫn còn gây tranh cãi. Sự thực là một số nam giới có sự thiếu hụt hormone nam ngay từ tuổi 50 và vì thế mà xuất hiện sự khó khăn về cương dương.

Ngoài ra còn nhiều yếu tố khác gây yếu sinh lý như tuổi tác (ít nhất cũng có 5% nam giới bị yếu sinh lý vào tuổi 40 và 12-25% sau tuổi 65), bệnh lý về mạch máu liên quan đến tiểu đường, hút thuốc lá hay dùng thuốc hạ huyết áp, chống trầm cảm.

Chậm nhưng chưa tắt

Đó là đặc thù đầu tiên về chức năng tình dục của nam giới có tuổi. Một thực tế phổ biến ở độ tuổi 50 nhiều nam giới đã bắt đầu cảm nhận những biến đổi về sinh lý tình dục. Các đáp ứng tình dục trở nên chậm hơn và thất thường. Ví dụ, sự cương dương không còn nhanh nhạy như thời trẻ (chỉ cần vài giây) nay cần 1-2 phút hay lâu hơn, có khi còn cần những vuốt ve, kích thích tại chỗ hoặc “lốp đang căng bỗng xẹp” bất thường vì một tác động nho nhỏ nào đó như tiếng chuông điện thoại…. Tuy nhiên có khi đã cương dương rồi lại có thể duy trì không gặp khó khăn gì và đạt đến sự cương dương 100% trước thời điểm xuất tinh. Trong giai đoạn này, bạn tình nữ nhút nhát, không hợp tác sẽ là trở ngại cho đời sống tình dục.

Lượng tinh dịch ít hơn, sức phóng tinh cũng giảm, có người chỉ còn như chảy dãi. Sự cương cứng mất đi nhanh hơn và thời gian trơ ì kéo dài (tức thời gian khôi phục khả năng cương dương lâu hơn).

Tình dục ở nam giới lớn tuổi – Chậm nhưng chưa tắt

Không hiếm những người qua tuổi 60 phải mất quá 24 giờ mới có hể cương dương trở lại sau khi đã xuất tinh. Nhu cầu xuất tinh không còn thôi thúc và nhiều người hoàn toàn cảm thấy thoải mái khi có quan hệ tình dục mà không cần xuất tinh.

Mặc dầu có những thay đổi như vậy nhưng chất lượng khoái cảm không khác gì so với người trẻ, vì ăn được 3 bát hay chỉ 1 bát cơm cũng ngon miệng như nhau.

Ham muốn tình dục ở nam vẫn dai dẳng cho dù đã có tuổi, bất chấp những biến đổi xảy ra ở tuổi này, cả hình ảnh về bản thân. Ham muốn chỉ suy giảm hay mất đi khi có những sự cố của đời sống (về hưu, con cái đi xa, vợ chồng không còn quan tâm đến nhau nữa) hay bệnh tật (trầm cảm).

Dù vẫn còn ham muốn nhưng tần suất quan hệ tình dục thực sự có giảm với những nam giới độ tuổi 60 thì tính chung một tháng đôi lần đã là tốt.

Nguyên nhân

Một số nhà nghiên cứu Mỹ vẫn cho rằng biến đổi về tình dục ở người có tuổi liên quan đến thiếu hụt hormone, còn đa số các nghiên cứu khác đã hưởng về nhiều yếu tố tâm lý và xã hội.

Khi sự nghiệp đến hồi kết thúc, nhiều nam giới đối diện với một trạng thái khủng hoảng tâm lý do tình cảm chưa hoàn thành mục tiêu của cuộc đời hay có những nuối tiếc, những trái tính, trái nết thường có ở người có tuổi. Tất cả đều có thể là những stress và có ảnh hưởng đến chức năng tình dục.

Mãn dục ở nam giới là một hiện tượng sinh lý có nhiều điểm tương đồng nhưng cũng hoàn tòan khác với hiện tượng mãn kinh ở nữ giới. Nam giới thường có những thay đổi về khả năng tình dục ở tuổi 45-60 nhưng đôi khi sớm từ 30 tuổi.

Khác với nữ, nam giới vẫn có thể duy trì khả năng sinh sản nhưng sự bài tiết hormone nam (testostero) có giảm dần sau tuổi 40. Người ta nhận thấy rằng ngay cả nam giới khỏe mạnh đến độ tuổi 55 thì nồng độ testosterontrong máu cũng giảm đi rõ rệt so với 10 năm trước. Trong thực tế, hầu hết nam giới ở tuổi 80 thì nồng độ hormon giảm đi chỉ còn bằng mức trước tuổi dậy thì.

Triệu chứng

Mãn dục của nam giới cũng tương tự như nữ và đôi khi còn mạnh hơn, tuy nhiên hiện tượng mãn dục không xảy ra với 100% nam giới. Khoảng 40% nam ở độ tuổi 40-60 có triệu chứng ở một mức độ nào đó như lờ đờ, trầm cảm, dễ kích thích, dễ thay đổi tính tình, có cơn bốc nóng, mất ngủ, giảm ham muốn tình dục, sức khỏe giảm, cơ bắp teo và khối xương giảm nên dễ gãy xuơng hông, khó đạt được và duy trì cương dương (thường là yếu sinh lý)

Đối với những cá thể này, những thay đổi không dự tính trước về thể chất và tam lý có thể là nguyên nhân chính để lo lắng hoặc thậm chí gây khủng hỏang. Nếu không có bạn tình thông cảm thì có thể sinh ra lo hãi và mất tự tin, từ đó dẫn đến bất lực hoàn tòan và gây tâm trạng bực bội trong đời sống tình dục.

Một nghiên cứu gần đây ở người có tuổi cho thấy 51% nam giới 40-70 tuổi bị yếu sinh lý ở một mức độ nào đó và có ảnh hưởng đến quan hệ tình dục. Tuy nhiên sự cố này không thể quy cho là do tiến trình lão hó vì còn hơn 40% nam giới vẫn có khả năng quan hệ tình dục đến 70 tuổi và hơn.

Khi nào coi là quá già cho chuyện tình dục?

Có điều đáng ngạc nhiên là cơ quan sinh dục có thể duy trì họat động khá lâu, dẫu rằng nam giới hiếm khi có thể làm bố sau tuổi 70 nhưng nhiều người vẫn có thể có đời sống tình dục.

Hoạt động tình dục sau tuổi 60 vẫn được cho là có ý nghĩa chữa bệnh vì đem lại nhiều tác động tích cực đến tinh thần và thể chất, làm cho người có tuổi tránh được cảm giác cô đơn và trầm cảm thường có ở tuổi này. Nếu như tình dục chỉ để nhằm mục đích sinh sản, bảo vệ nòi giống thì vì sao nhiều nam giới vẫn còn được hưởng khoái cảm tình dục khá lâu, vượt qua tuổi 70 (tuổi hiếm khi còn sinh sản).

Điều trị

Hormone liệu pháp không chỉ dựa trên vấn đề rối loạn chức năng tình dục mà còn dựa trên nhiều vấn đề nội khoa phối hợp khác. Nếu bị yếu sinh lý kèm mất chất khoáng ở xương, teo cơ hay mỏi mệt thì thường được chỉ định dùng testosteron khi đã xác định có thiếu hụt và có thể dùng dưới dạng cao dán, kem, cấy dưới da (hay dùng ở các nước nói tiếng Anh) hay dạng tiêm (hay dùng ở Pháp). Nhưng nhiều trường hợp khác ở nam giới có tuổi lại không dùng hormon mà dựa chủ yếu vào liệu pháp làm thay đổi sự cung cấp máu cho cơ quan sinh dục, đó là thuốc ức chế phosphodiesteras 5 (PDE5).

Liệu pháp hormon thay thế cần do thầy thuốc chỉ định với tinh thần trách nhiệm cao, bệnh nhân được lựa chọn kỹ và theo dõi chặt chẽ. Việc dùng testosteron cho bệnh nhân bị ung thư tiền liệt tuyến có thể làm cho bệnh bùng phát và trầm trọng thêm, vì thế cần kiểm tra và nghiên cứu kỹ trước khi chỉ định testosteron. Những bệnh nhân bị suy chức năng tình dục nặng cần được định lượng nồng độ testosteron tự do trong huyết thanh (FAT) về sáng sớm, nếu thấp thì có thể xét đến việc chỉ định testosteron.

Tuổi thọ càng kéo dài thì tình dục càng được coi là một phần quan trọng của chất lượng sống, với cả người có tuổi, nhất là khi định nghĩa về tình dục không chỉ giới hạn ở nội dung là giao hợp. Điều này đòi hỏi sự thay đổi về quan niệm của mỗi người, hình như xã hội càng văn minh thì nhu cầu tình dục của người có tuổi càng được tôn trọng. Theo một điều tra ở Pháp 10% những người ngoài 75 tuổi vẫn duy trì đời sống tình dục.

Và đời sống tình dục của vợ chồng kéo dài hay kết thúc sớm phụ thuộc rất nhiều vào việc họ đã cùng nhau xây đắp cho cuộc sống chung trong những năm tháng đã qua như thế nào.