Bia rượu nhiều, cùng với đồ ăn cay nóng và nhiều dầu mỡ trong dịp Tết là những tác nhân gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng gan và khiến các quý ông sa sút phong độ. Vậy làm thế nào để bảo vệ lá gan trong giai đoạn này?

Cuối năm là dịp nhiều người lơ là chăm sóc sức khỏe nhất, một mặt do quá bận rộn vì công việc và lịch tiệc tùng cuối năm, mặt khác, thời tiết giao mùa se lạnh khiến nhiều người ngại vận động thể chất. Đó là nguyên nhân khiến sức khỏe giảm sút nên dễ mắc bệnh. Ngoài ra, khi thời tiết chuyển mùa cũng là dịp hoạt động của vi khuẩn, vi-rút phức tạp hơn hết. Lúc này, nếu cơ thể bị vi-rút viêm gan tấn công nguy cơ mắc viêm gan siêu vi sẽ rất cao. Ông Nguyễn Hồng Hà, chuyên gia về gan cho biết trong những năm gần đây, số bệnh nhân phải nhập viện để điều trị bệnh về gan do uống rượu nhiều có xu hướng tăng lên. Khoảng ¼ số bệnh nhân nằm ở khoa Tiêu hoá là để điều trị bệnh xơ gan, khoảng ½ trong số đó là do rượu. Vậy làm cách nào để bảo vệ tế bào gan khỏi nguy cơ mắc bệnh?

Nguy cơ mắc bệnh gan

Với khả năng tự tái tạo, gan là một trong rất ít cơ quan có thể tự phục hồi. Tuy nhiên, tốc độ tự tái tạo của tế bào gan rất chậm. Nếu các tác nhân gây hại hủy hoại tế bào gan với tốc độ cao hơn sẽ khiến gan dần hư tổn và suy giảm khả năng làm việc. Dịp cuối năm, khi cơ thể tiếp nhận quá nhiều chất độc hại từ rượu bia và thực phẩm không an toàn, gan phải tăng cường hoạt động để đào thải độc chất ra ngoài. Nếu không được chăm sóc và bảo vệ, tế bào gan sẽ dần suy yếu nên dễ bị tấn công bởi vi-rút viêm gan và tế bào ung thư làm tăng nguy cơ viêm gan, xơ gan và ung thư gan.

Viêm gan siêu vi là căn bệnh phổ biến ở nước ta hiện nay, cứ 5 người thì có 1 người nhiễm vi-rút viêm gan B hoặc C. Nguy cơ lây nhiễm vì thế cũng hết sức phức tạp. Bên cạnh đó, bệnh viêm gan siêu vi diễn tiến rất âm thầm nên đa phần bệnh nhân viêm gan nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời sẽ chuyển sang xơ gan và ung thư gan. Tuy nhiên, nhiều người chưa ý thức được hết mức độ nguy hiểm của những căn bệnh quái ác này. Khi cơ thể xuất hiện những triệu chứng điển hình của bệnh gan như mệt mỏi, chán ăn, vàng da, mẩn ngứa… họ chỉ đơn giản sử dụng những biện pháp “giải độc gan”. Nhưng ít ai biết các giải pháp “giải độc gan” thực chất chỉ giúp giảm các triệu chứng biểu hiện ra bên ngoài chứ không mang lại tác dụng bảo vệ tế bào gan khỏi các nguy cơ tiềm ẩn bên trong cơ thể. Do vậy, những giải pháp “giải độc gan” chắc chắn không giúp ngăn ngừa các bệnh nguy hiểm như viêm gan, xơ gan và ung thư gan.

Tác hại của bia, rượu lên lá gan – cơ quan chống độc của cơ thể

Rượu khi vào cơ thể sẽ được hấp thu trực tiếp vào máu mà không cần phải thông qua quá trình tiêu hóa như các loại thức ăn khác. Cơ thể sẽ hoạt động thải rượu ra ngoài ngay khi được hấp thu vào máu, một phần nhỏ được thải ra qua các đường như: tuyến mồ hôi, nước tiểu, hơi thở, đa số còn lại (khoảng 90%) sẽ được chuyển hóa ở gan. Quá trình này đào thải này hoạt động tốt khi có men xúc tác NAD (nadnicotintamid – ademin – dinuclentid) do gan sản xuất với số lượng hạn chế, chỉ đủ khả năng chuyển hóa khoảng 7g ethanol/giờ (tương đương khoảng 1 lon bia hoặc 30ml rượu 500). Khi uống nhiều hơn mức độ trên, lượng cồn sẽ tích tụ và gây độc cho cơ thể. Đặc biệt, gan là cơ quan chịu tác động trực tiếp, các độc tố này làm tăng nồng độ men gan, làm tổn thương tế bào gan. Không nên uống thuốc giải rượu và các thuốc giảm đau chứa paracetamol, aspirin trước, trong hay sau khi uống rượu vì sẽ càng gây thêm độc cho gan.

Nếu uống rượu trong thời gian dài hoặc uống nhiều trong một lần thì tác hại càng nguy hiểm. Giai đoạn đầu của tổn thương thực thể  đến gan chỉ có những biểu hiện như: đầy bụng khó tiêu,… sau này sẽ gây ra các bệnh về gan như: gan nhiễm mỡ, viêm gan, xơ gan, cuối cùng là ung thư gan và dẫn đến tử vong.

Giải pháp bảo vệ tế bào gan và ngăn ngừa bệnh

Chỉ cần ghi nhớ vài điều đơn giản dưới đây, chúng ta hoàn toàn có thể bảo vệ tối ưu cho tế bào gan khỏi các tác nhân gây hại, từ đó ngăn ngừa hiệu quả các bệnh về gan có thể xảy đến trong dịp cuối năm:

– Nếu phải tham gia các buổi tiệc nên hạn chế “quá chén” để chăm sóc tế bào gan đúng cách để vừa giảm bớt gánh nặng cho tế bào gan vừa giảm nguy cơ các bệnh về gan.

– Gan bị suy yếu sẽ gây nóng trong người. Theo Đông y, nóng trong có thể để lại nhiều hậu quả như: nhiệt độc tích tụ lâu ngày làm suy yếu hệ miễn dịch trong cơ thể, làm cho cơ thể dễ bị nhiễm khuẩn, nhiễm trùng, nhất là nhiễm trùng đường tiết niệu, sinh dục, tiêu hóa,…

– Để khắc phục điều này, trong dân gian thường sử dụng cà chua, mướp đắng (khổ qua), bột sắn dây,…

– Duy trì thói quen vận động thể chất để tăng cường miễn dịch cho cơ thể nhằm giảm nguy cơ mắc bệnh.

– Uống nhiều nước, đảm bảo mỗi ngày phải cung cấp đủ 1,5 – 2 lít nước để giúp cơ thể đẩy nhanh quá trình thải trừ độc chất.

Luôn bảo vệ sức khỏe và phòng tránh những nguy cơ gây bệnh cho bản thân và người thân sẽ giúp ngăn ngừa được những căn bệnh không mong muốn có thể xảy đến trong giai đoạn cuối năm, chuẩn bị cho cơ thể một sức khỏe tốt để đón nhận những niềm vui trong năm mới sắp tới.

Dược sĩ Hưng