Giun là động vật ký sinh trong cơ thể con người. Chúng có thể sống ở bộ máy tiêu hóa hoặc chu du khắp nơi trong cơ thể, chiếm đoạt chất dinh dưỡng làm trẻ còi cọc, chậm lớn, thậm chí có thể gây những biến chứng nguy hiểm như giun chui ống mật.

Tẩy giun cho trẻ nhỏ

Trẻ em thường hiếu động, hay bò chơi lê la trên sàn rồi lại mút tay, có khi lại nhặt thức ăn rơi ở trên sàn cho vào miệng… nên trẻ rất dễ mắc các loại giun nhất là giun đũa, giun kim. Ngoài ra ở những nơi điều kiện vệ sinh kém, còn thói quen dùng phân tươi bón hoa màu, trẻ còn dễ mắc cả giun móc do ấu trùng xuyên qua da xâm nhập vào cơ thể.

Thông thường, trẻ 24 tháng trở lên là nên cho uống thuốc tẩy giun. Trẻ nhỏ hay bò, nghịch sờ tay dưới đất rồi đưa lên miệng nên nguy cơ nhiễm giun rất cao, do đó nên tẩy giun 6 tháng 1 lần. Không chỉ ở trẻ nhỏ mà cả ở người lớn ở điều kiện vệ sinh sạch sẽ cũng nên tẩy giun mỗi năm 1 lần. Với người hay ăn rau sống, tiết canh thì 6 tháng/lần.

Các mẹ nên để ý đến các triệu chứng bên ngoài của trẻ để giun không quấy rầy con.

Các thuốc điều trị giun hiện nay về cơ chế tác dụng có thể chia làm 3 nhóm chính: nhóm làm giun bị chết và bị tống ra ngoài cơ thể theo phân; nhóm không làm giun bị chết mà chỉ làm chúng tê liệt không còn khả năng bám vào thành ruột và bị nhu động của ruột đưa ra ngoài; nhóm phá hủy cơ thể giun, làm tiêu giun.           

Các thuốc điều trị giun thế hệ mới đều  ở nhóm thứ 3, với nhiều ưu điểm là khá an toàn, có hiệu lực với nhiều loại giun và có dạng sử dụng thuận tiện. Trên thị trường hiện nay có một số thuốc hay được sử dụng để điều trị giun là:

Mebendazole viên 500mg, được chỉ định sử dụng khi nhiễm một hoặc nhiều loại giun như giun đũa, giun tóc, giun móc, giun kim, giun lươn. Liều dùng cho người lớn và trẻ em trên 2 tuổi là một viên duy nhất. Không dùng thuốc cho trẻ em dưới 2 tuổi, phụ nữ có thai và cho con bú, người suy gan.

Cần tẩy giun theo định kỳ để có sức khỏe tốt.

 Albendazole viên 200mg tác dụng tương tự mebendazole, ngoài ra còn có tác dụng cả với sán lá, sán dây, ấu trùng sán lợn. Liều dùng cho người lớn và trẻ em trên 2 tuổi là 2 viên/ngày dùng trong 3 ngày. Không dùng thuốc cho phụ nữ có thai và cho con bú, trẻ em dưới 2 tuổi.

Pyrantel pamoat có tác dụng với giun đũa, giun kim, giun móc, liều trung bình 10mg/kg. Không dùng cho phụ nữ có thai và cho con bú, người suy gan.

Sử dụng thuốc điều trị giun chỉ là việc tiêu diệt giun chứ không có tác dụng phòng tránh nhiễm giun. Vì vậy cần hết sức chú ý giáo dục cho trẻ thực hiện chế độ vệ sinh trong mọi mặt của cuộc sống. Trước khi sử dụng bất cứ một loại thuốc trị giun nào cần có ý kiến của bác sĩ.

Tẩy giun ở người lớn

Nguy cơ nhiễm giun sán không chỉ xảy ra ở trẻ nhỏ mà có thể xảy ra ở cả người lớn. Vì vậy, việc dùng thuốc tẩy giun định kỳ là việc làm cần thiết. Tuy nhiên rất nhiều người lớn lại lãng quên việc tẩy giun. 

Nhưng theo TS. Trần Thanh Dương, Viện trưởng Viện Sốt rét Ký sinh trùng Côn trùng Trung ương, nhiễm giun kéo dài có thể gây thiếu máu, thiếu sắt và các bệnh lý về gan, phổi, ảnh hưởng về lâu dài đối với sức khoẻ con người. Vì vậy, mỗi người nên tẩy giun 6 tháng/1 lần, kể cả người lớn. Còn ở trẻ em thì từ 2 tuổi trở lên mới cho tẩy giun.

Khi sử dụng thuốc tẩy giun phải theo chỉ định của bác sĩ. Tốt nhất khi đến định kỳ tẩy giun, các bậc cha mẹ nên đưa trẻ đến các cơ sở y tế để bác sĩ khám và chỉ định loại thuốc, liều thuốc, thời điểm uống cho phù hợp.

Trước đây, người ta thường nhịn đói để uống thuốc, nhưng với một số thuốc tẩy sán thì nhịn đói uống có thể tăng tác dụng, còn với những thuốc tẩy giun thông thường tốt nhất nên uống sau khi ăn. Sau khi dùng thuốc trẻ có thể bị đau bụng, buồn nôn và tiêu chảy thoáng qua.

Những triệu chứng này thường nhẹ và sẽ tự khỏi. Một số ít trẻ có các triệu chứng dị ứng, phát ban, nổi mề đay. Khi đó cần đưa trẻ đi khám để được các bác sĩ tư vấn và có hướng xử lý phù hợp. Người đang bị sốt, bị viêm họng, viêm gan, viêm thận, bệnh cấp và mãn tính thì không nên dùng thuốc tẩy giun. Phụ nữ có thai cũng không nên dùng thuốc tẩy giun.

Bên cạnh việc dùng thuốc tẩy giun đúng cách cần tạo thói quen rửa tay trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh; thực hiện đúng quy trình làm sạch thực phẩm trong quá trình chế biến; rau quả cần được ngâm với nước muỗi loãng; đồ ăn phải được nấu chín để hạn chế mầm bệnh, đảm bảo sức khỏe cho bản thân.