Tiêm phòng viêm gan virus B cho trẻ sau khi sinh liệu có tử vong?

Theo GS.TS Nguyễn Đình Bảng Viện trưởng Viện Kiểm định vắc xin và sinh phẩm y tế quốc gia. Việc tiêm vắc xin viêm gan B cho trẻ sơ sinh trong vòng 24h sau khi sinh tiềm ẩn nhiều rủi ro. Trẻ sơ sinh trong giai đoạn này chưa có khả năng thích ứng với môi trường bên ngoài. Trước khi sinh ra môi trường sống của bé là hoàn toàn trong bụng mẹ, được bảo vệ tốt bởi nhiệt độ và nước ối xung quanh.

Nếu các bé được sinh ra ở nhà hộ sinh có nhiệt độ điều hòa thì tốt, tuy nhiên, sẽ khó khăn hơn rất nhiều đối với những trẻ sinh ra ở vùng nông thôn, nhiệt độ có thể lên đến 39- 40 độ, điều này càng làm tăng nguy cơ phản ứng cho trẻ

Ngược lại, GS.TS Nguyễn Trần Hiển, Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương lại cho rằng:” Việc tiêm vắc xin viêm gan B trong 24h giờ sau khi sinh là rất quan trọng, nó sẽ phòng được 85 – 90% các trường hợp lây nhiễm viêm gan B từ mẹ sang con. Càng tiêm muộn, tỷ lệ này càng giảm đi”

Ông Hiển cũng cho biết thêm, ông hết sức lo lắng về nguy cơ sụt giảm tỷ lệ tiêm vắc xin viêm gan B sau 24 giờ với trẻ sơ sinh, trường hợp này đã từng xảy ra vào năm 2007 – 2008, có khoảng 10 trẻ sơ sinh bị tử vong vì tiêm loại vắc xin này.

Khi được hỏi về trường hợp 3 trẻ sơ sinh tử vong sau khi tiêm vắc xin viêm gan B tại Quảng Trị, ông Hiển cho rằng, tính tới nay không có loại vắc xin nào là an toàn tuyệt đối nên vẫn có một tỷ lệ nhỏ các trường hợp phản ứng nặng sau khi tiêm.

Vắc xin được đưa vào cơ thể là một kháng nguyên để kích thích cơ thể sản sinh miễn dịch chủ động để dự phòng bệnh. Việc phản ứng với vắc xin nặng nhẹ xảy ra ở từng người là hoàn toàn khác nhau. Với vắc xin viêm gan B cũng vậy, việc phản ứng sau tiêm là nặng hay nhẹ và còn tùy vào từng loại vắc xin khác nhau.

Thông thường các phản ứng xảy ra là : sốt nhẹ, sưng và đau, trường hợp phản ứng nặng phải nhập viện sau khi tiêm chủng là rất hiếm gặp. GS Hiển cũng cho biết, nhiều trường hợp tử vong sau tiêm chủng vì một lý do khác như trùng hợp ngẫu nhiên với bệnh khác của trẻ ở thời điểm tiêm chủng.

Loại vắc xin viêm gan B được sử dụng tiêm cho trẻ sơ sinh tại BV đa khoa tỉnh Quảng Trị là vắc xin do Công ty vắc xin và sinh phẩm số 1 sản xuất. Đây là vắc xin được sử dụng từ năm 1997 tại một số tỉnh trong Chương trình tiêm chủng mở rộng quốc gia. Vắc xin này bắt đầu được sử dụng trên toàn quốc từ 2003. Từ năm 2007 – nay công ty này đã cung cấp khoảng 4,5 -5 triệu liều/năm.

Nguy hiểm từ virus viêm gan B đối với trẻ nhỏ

Một số chuyên gia vắc xin ở Hà Nội nhận định, 80% trường hợp ung thư gan và xơ gan là liên quan đến mắc viêm gan B mãn tính. Do vậy, viêm gan virus B là một bệnh lý rất nguy hiểm. Việt Nam nằm trong những nước lưu hành vi rút viêm gan B ở mức độ nặng, với tỉ lệ là 12-15%. Để giảm thiểu tình trạng này việc phải tiêm đầy đủ 3 mũi, mũi đầu tiên trong 24 giờ đầu sau sinh là nên.

Chuyên gia này cũng cho rằng, tỉ lệ mắc viêm gan B trong cộng đồng cao, nên kể cả bà mẹ không bị nhưng bé vẫn có thể lây ngang quá trình chăm sóc, tiếp xúc với nguồn bệnh, không phải là mẹ không bị bệnh thì không cần tiêm ngay

Đây không chỉ là quy định riêng của Việt Nam mà là chiến lược toàn cầu. Ở các nước có vấn đề viêm gan B nghiêm trọng đều phải thực hiện như thế. Ví như tại Mỹ, họ đã giảm được mức lây nhiễm viêm gan B ở trẻ sơ sinh dưới 2% thì không cần phải tiêm sớm do nguồn lây ít.

Tiểu thể virus viêm gan B

Việc tiêm phòng cho trẻ là cần thiết. Nhưng với lứa tuổi sơ sinh, cần thăm khám kỹ càng cho trẻ trước khi tiêm. Nếu tiêm trong vòng 24 giờ đầu sau sinh, lại đúng trường hợp trẻ có bệnh lý kèm theo mà không được phát hiện thì rất nguy hiểm cho trẻ. PGS. TS Nguyễn Tiến Dũng, Trưởng khoa Nhi, Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội) cho biết.

Tại Singapore, sau 8 năm thực hiện tiêm chủng phòng viêm gan B cho trẻ sơ sinh, tỷ lệ mắc bệnh đã giảm 18 lần.Ngoài ra, tiêm chủng còn là một biện pháp phòng ngừa ung thư gan hữu hiệu, đa số trường hợp ung thư gan đều bắt nguồn từ nhiễm virus viêm gan B.

Việt Nam cứ 8 người thì có 1 bị nhiễm. Những trường hợp này đều có khả năng chuyển sang bị viêm gan mạn tính, tiến triển tới xơ gan và ung thư gan, nguy cơ tử vong là rất cao nếu như không được phát hiện và điều trị sớm.

90% người mang virus viêm gan B không có triệu chứng rõ ràng, đa phần họ vẫn cảm thấy hoàn toàn khỏe mạnh. Khoảng 20% có những dấu hiệu như mệt mỏi, chán ăn, nôn ói… sau đó chuyển sang giai đoạn vàng da, vàng mắt…

Một số điều nên lưu ý về viêm gan B

– Viêm gan B có thể lây truyền qua các con đường sau:

– Truyền từ mẹ sang con

– Qua đường truyền máu

– Tiếp xúc với các chất dịch của bệnh nhân trong khi da và niêm mạc bị trầy sước, tiêm chích, châm cứu, xăm mình, xỏ lỗ tai, dùng chung bàn chải đánh răng, dao cạo râu…

– Qua các dụng cụ y tế không đảm bảo

– Quan hệ tình dục không an toàn