Càng ngày tỷ lệ mắc bệnh gan nhiễm mỡ càng gia tăng

Một số người phòng ngừa bệnh gan nhiễm mỡ bằng cách ăn chay. Tuy nhiên, thực tế thực phẩm chay sẽ làm cho cơ thể dung nạp quá ít chất béo, chất béo trong cơ thể phân giải quá nhiều không những không thể chữa trị gan nhiễm mỡ mà còn làm bệnh nặng thêm. Ngoài ra, người ăn chay dung nạp không đủ protein còn hợp thành protein chất béo chậm, chất béo vận chuyển trở ngại, gan nhiễm mỡ còn nặng thêm.

 Một số người lại cho rằng, các loại hoa quả giàu vitamin, chất khoáng và chất xơ, những chất này đều thúc đẩy chất béo trao đổi. Tuy nhiên, lượng đường trong hoa quả khá cao, nếu ăn quá nhiều sẽ gây rối loạn trao đổi của đường, gây ảnh hưởng không tốt cho đường huyết. Trong khi đó, nhiều loại đường trong cơ thể có thể chuyển hóa thành chất béo, làm nặng thêm gan nhiễm mỡ. Do vậy, người bị gan nhiễm mỡ có được ăn nhiều hoa quả hay không, ăn loại hoa quả nào, ăn bao nhiêu, ăn như thế nào thì tùy thuộc vào tình trạng cơ thể.

Những người bị thiếu chất dinh dưỡng, thiếu các vi chất cần thiết sẽ làm hoạt động chuyển hóa mỡ không hiệu quả và gan bị nhiễm mỡ. Cụ thể là ăn ít hay ăn kiêng quá mức sẽ dẫn đến lượng đường trong máu quá thấp làm tăng phân giải mỡ thành năng lượng cung cấp trong cơ thể. Trong quá trình phân giải mỡ, lượng axit béo đi vào máu quá nhiều làm axit béo tự do trong máu tăng, dẫn đến tích trữ mỡ trong gan. Những người gầy, thiếu protein trong thời gian dài sẽ làm mỡ trong máu không thể chuyển hóa nên sinh ra gan nhiễm mỡ. Ngoài ra, những người gầy nhưng bị nhiêm virus viêm gan B, C hoặc dùng thuốc hại cho gan đều có nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ.

Nên làm gì khi gan nhiễm mỡ?

 Nên thăm khám định kỳ

 Khi phát hiện mình bị gan nhiễm mỡ, người bệnh cần được khám sức khỏe định kỳ để theo dõi tiến triển của bệnh, kịp thời điều trị, đề phòng biến chứng. Đặc biệt là những người bị béo phì, người nghiện rượu, người bị tiểu đường tuýp 2 và những người bị suy dinh dưỡng thì việc khám sức khỏe định kỳ là vô cùng cần thiết. Ngoài ra, những người bị viêm gan C mãn tính, người bị tăng mỡ máu, người dùng liều cao một số thuốc như corticoides, tetracycline, estrogen cũng nên đi khám sức khỏe định kỳ.

 Ở mức độ nhẹ, gan nhiễm mỡ hầu như không có triệu chứng biểu hiện cụ thể. Chỉ một số người có cảm giác mệt mỏi hoặc hơi tưng tức ở vùng dưới sườn bên phải. Mức độ nặng hơn, người bệnh có cảm giác chán ăn, buồn nôn, trướng bụng, có người xuất hiện vết bầm ở da, sừng hóa da, móng, tóc…Nặng hơn nữa, người bệnh còn bị chứng vàng da, cổ trướng. Khi có những dấu hiệu tương tự như vậy, người bệnh nên thăm khám để phát hiện sớm bệnh.

Nên thăm khám định kỳ để kiểm tra sức khỏe phòng chống gan nhiễm mỡ

 Tập luyện và chế độ dinh dưỡng

Hiện nay, gan nhiễm mỡ không thể điều trị bằng thuốc hay bằng phẫu thuật. Khi bị gan nhiễm mỡ, đặc biệt là viêm gan mỡ không do rượu, phương án điều trị hữu hiệu nhất là do sự chủ động của người bệnh bằng chính chế độ tâp luyện và dinh dưỡng hợp lý.

 Theo đó, người bị gan nhiễm mỡ nên giảm các thực phẩm giầu cholesterol như phủ tạng động vật, long đỏ trứng. Hạn chế chất béo, nên ưu tiên dầu thực vật, hạn chế mỡ động vật. Ngoài ra, người bệnh cũng cần hạn chế các món chiên xào, lạp xườn, xúc xích, các món đồ ngọt như bánh, kẹo, mật đường, mía, các loại nước ngọt…Không nên ăn các loại thức ăn quá cay và nóng như gừng, tỏi, ớt, hạt tiêu rượu.

 Một số loại thức ăn rất tốt cho người bị gan nhiễm mỡ như : dầu đậu nành, đậu Hà Lan, cà chua tươi chín, rau ngót, rau cần tây, diếp cá, tỏi, bắp chuối…Một số trái cây tốt như như chanh, cam, quýt, bưởi, táo chín. Trong khẩu phần ăn nên tăng cường lượng rau, mỗi người nên ăn tối thiểu 300g rau xanh, 200g quả chín tươi/ngày.

 Một số thực phẩm nên dùng đối với người bị gan nhiễm mỡ:

 – Nhộng tằm: Nhộng tằm có tác dụng làm giảm cholesterol huyết thanh và cải thiện chức năng gan. Nhộng thường dùng dưới dạng các món ăn hoặc tán thành bột để uống.

 – Nấm hương: Nấm hương chứa những chất có tác dụng làm giảm cholesterol trong máu và tế bào gan. Thường dùng dưới dạng thực phẩm để chế biến các món ăn.

– Lá trà:Có khả năng giảm trừ các chất bổ, béo. Trà có khả năng làm tăng tính đàn hồi thành mạch, làm giảm cholesterol trong máu và phòng chống sự tích tụ mỡ trong gan.

 – Lá sen: Giảm mỡ máu, giảm béo và phòng chống sự tích tụ mỡ trong tế bào gan. Lá sen được dùng pha với nước sôi uống thay trà hoặc nấu cháo lá sen.

 – Bắp trái, rau cần: Có tác dụng hạ cholesterol trong máu và tế bào gan, đặc biệt thích hợp cho bệnh nhân bị gan nhiễm mỡ.

 Gan nhiễm mỡ tuy là bệnh lành tính  nhưng tỉ lệ phát sinh xơ hóa cao đến 25%, có khoảng 1,5 – 8%  người bệnh có thể phát sinh xơ gan. Một khi phát sinh xơ gan, tiên lượng giống như xơ gan dạng tĩnh mạch cửa, tức là sẽ có báng bụng, giãn tĩnh mạch, đường tiêu hóa xuất huyết nhiều, sau cùng dẫn đến tử vong. Gan nhiễm mỡ cấp tính do thuốc, ngộ độc, thai nghén thì tỷ lệ tử vong rất cao. Đại đa số gan nhiễm mỡ mạn tính nếu sớm phòng trị hoàn toàn có thể ngăn cản bệnh phát triển nặng thêm. Chính vì vậy, vai trò của việc phát hiện phòng trị gan nhiễm mỡ là rất cần thiết và quan trọng với sức khỏe của chính chúng ta.

Biểu hiện của bệnh gan nhiễm mỡ

 Thông thường gan nhiễm mỡ không gây ra triệu chứng gì đáng kể. Khi bệnh trở nên trầm trọng hơn có thể có một số triệu chứng: Mệt mỏi, yếu ớt, khó chịu, buồn nôn và bụng nôn nao khó chịu; Lá gan có thể bị sưng to; Một số ít người có thể bị vàng da.

Gan bình thường và gan nhiễm mỡ

Nếu gan chỉ bị nhiễm mỡ thôi, bệnh không nguy hiểm cho lắm. Tuy nhiên, nếu hệ thống miễn nhiễm phát hiện có sự bất thường và hoạt động loại bỏ những tế bào gan hư hỏng này, bạch huyết cầu sẽ xuất hiện khắp nơi gây ra viêm gan. Viêm lâu ngày sẽ đưa đến xơ gan rồi chai gan.

 Nguyên nhân của bệnh gan nhiễm mỡ

 – Do dinh dưỡng: ăn nhiều thực phẩm có nhiều chất béo, hấp thu quá nhiều đường, uống nhiều rượu bia, thói quen ngồi nhiều, ít vận động, căng thẳng, di truyền nếu trong gia đình có nhiều người bị béo phì.

 – Do chất hóa học như uống quá nhiều bia rượu, nhiễm độc phospho, Arsenic, chì…

 – Do nội tiết, do bệnh tiểu đường…

 – Do miễn dịch.

 – Do dùng một số loại thuốc có thể dẫn đến bệnh như các loại corticide, Tetracyclin, các thuốc kháng ung thư, thuốc hocmon sinh dục nữ…

– Do vi khuẩn, virus trong quá trình bị viêm gan siêu vi B, C thường có biến chứng gan nhiễm mỡ đặc biệt là viêm gan siêu vi C (nhiều khi còn gọi là hậu viêm gan siêu vi là gan nhiễm mỡ).