Làm thế nào để nhận biết xơ gan?

Xơ gan được biết đến là kết quả cuối cùng của sự tổn thương gan đặc trưng bởi sự biến dạng của kiến trúc gan do xơ hóa rộng kết hợp với sự sự thành lập các nốt nhu mô gan tái sinh.

Xơ gan thường gặp ở cả người lớn và trẻ em. Đây là bệnh tiến triển từ từ, tuy nhiên đến khi có triệu chứng rõ ràng thì bệnh đã rất nặng với nhiều biến chứng nguy hiểm, do đó việc điều trị sẽ gặp nhiều khó khăn. Chính vì vậy, cần phải phát hiện bệnh sớm và điều trị kịp thời để tránh những biến chứng xấu có thể xảy ra.

Dưới đây là một số phương pháp giúp nhận biết xơ gan dựa vào các triệu chứng và dấu hiệu.

1. Nhận thức được những nguyên nhân khác nhau và các yếu tố nguy cơ có thể dẫn đến xơ gan và bệnh gan mãn tính.

Uống rượu mãn tính. Những người uống rượu mãn tính có thể dẫn đến bệnh gan do rượu và tiến triển đến xơ gan do rượu. Rượu gây tổn thương gan bằng cách ngăn chặn gan chuyển hóa carbohydrate, chất béo và protein, sau đó xây dựng trong các tế bào gan và gây ra thiệt hại. Cơ thể có thể phản ứng với thiệt hại đó bằng cách gắn một phản ứng viêm, dẫn đến viêm gan, xơ hóa hoặc (mô liên kết xơ quá nhiều) xơ gan.

Bệnh viêm gan B mãn tính. Tình trạng viêm gan B trong viêm gan mãn tính và tổn thương gan cũng có thể dẫn đến xơ gan qua nhiều thập kỷ. Yếu tố nguy cơ chính bao gồm tình dục không an toàn, truyền máu và tiêm chích ma túy sử dụng bơm kim tiêm bị ô nhiễm.

Viêm gan C mãn tính. Nhiễm siêu vi viêm gan C cũng là một trong những nguyên nhân gây xơ gan mà chúng ta cần quan tâm.

Đái tháo đường. Như đã biết đái tháo đường chiếm khoảng 14-30% nguyên nhân gây xơ gan. Đái tháo đường là một yếu tố nguy cơ phát triển viêm gan nhiễm mỡ không cồn (NASH) , và thường gặp ở bệnh viêm gan C mãn tính, rất có thể liên quan đến đề kháng insulin và bài tiết insulin không đầy đủ từ phiên bản beta các tế bào của tuyến tụy. Bệnh tiểu đường cũng được tìm thấy trong hemochromatosis – một nguyên nhân gây xơ gan. Hemochromatosis là một dạng rối loạn gây ra do cơ thể hấp thụ quá nhiều chất sắt. Lượng sắt dư thừa được lắng đọng trong các mô và các cơ quan của cơ thể, đặc biệt là da, tim, gan, tuyến tụyvà khớp xương, gây thiệt hại mô và các cơ quan. Đây thường là một bệnh lí di truyền. Khi có quá nhiều sắt lắng đọng trong gan, các tế bào gan sẽ bị tổn thương, có thể dẫn đến gan to, xơ gan, suy gan và ung thư gan.

Béo phì. Béo phì là một yếu tố nguy cơ dẫn đến gan nhiễm mỡ không cồn – với chất béo trong gan gây viêm và tổn thương.

Tiêm chích ma túy. Đây là một yếu tố nguy cơ truyền virus viêm gan B và C.

Tiền sử gia đình. Một số nguyên nhân gây xơ gan cũng bao gồm gia đình có tiền sử bị bệnh gan. Nếu một thành viên trong gia đình bị bệnh gan thì nguy cơ dẫn đến xơ gan ở thành viên khác trong gia đình rất cao.

Các bệnh tự miễn. Có các bệnh tự miễn dịch chẳng hạn như bệnh viêm ruột, viêm khớp dạng thấp, bệnh tuyến giáp…làm tăng nguy cơ biến chứng của rối loạn như vậy dẫn đến viêm gan tự miễn và xơ gan.

Bệnh tim. Bệnh tim cũng là một trong những yếu tố nguy cơ dẫn đến gan nhiễm mỡ không cồn và xơ gan. Ngoài ra, bệnh tim liên quan đến suy tim phải có thể gây tắc nghẽn gan và xơ gan tim.

2. Nhận ra các triệu chứng của xơ gan

Bệnh xơ gan thông thường có những triệu chứng sau:

Mệt mỏi

Dễ bị bầm tím

Sốt

Giảm cân nhanh chóng

Tiêu chảy

Ngứa dữ dội

Tăng kích thước vòng eo

Rối loạn tâm thần

Rối loạn giấc ngủ

3. Những dấu hiệu khác lạ

Xuất hiện mạch máu li ti: Nhiều mạch máu li ti như những màng nhện (spider angiomata) có thể tìm thấy trên khắp cơ thể, nhất là trên ngực và sau lưng. Khi nước bắt đầu ứ đọng lại trong cơ thể, bệnh trở nên nguy ngập hơn. Số lượng lớn hơn và kích thước của u mạch nhện có liên quan đến xơ gan nặng hơn và nguy cơ chảy máu giãn tĩnh mạch.

Xuất hiện ban đỏ trong lòng bàn tay: Những vết ban đỏ dần xuất hiện trong lòng bàn tay do sự trao đổi chất thay đổi hormone giới tính. Ngoài ra những vết ban đỏ cũng xuất hiện ở phụ nữ trong thời kỳ mang thai, viêm khớp dạng thấp, cường giáp và khối u ác tính trong máu.

Thay đổi ở móng: Móng tay có màu trắng đục có thể là dấu hiệu của bệnh xơ gan. Tuy nhiên, đôi khi dấu hiệu đó cũng xuất hiện ở người suy dinh dưỡng hoặc người bị hội chứng thận hư.

Nữ hóa tuyến vú (ở nam giới): Theo các chuyên gia, biểu hiện của xơ gan cũng có thể gặp ở nam giới đột nhiên có tuyến vú to bất thường. Đây là kết quả tăng của việc estradiol và xuất hiện ở 2/3 trường hợp xơ gan.

Giảm khả năng tình dục: Biểu hiện như bất lực, vô sinh, mất khả năng tình dục và teo tinh hoàn. Những biểu hiện này thường gặp ở bệnh xơ gan do rượu và hemochromatosis, có thể do tác dụng độc hại của rượu hoặc sắt.

Thay đổi kích thước gan: Gan có thể được mở rộng (gan), hoặc kích thước bình thường, hoặc teo lại.

Lách to: Theo các chuyên gia, Khoảng một phần ba số bệnh nhân bị xơ gan tiến triển phát triển có lách to.

Vàng da: Trong xơ gan thì vàng da được biết đến là một dấu hiệu thường gặp và cũng là một dấu hiệu chỉ điểm của xơ gan. Vàng da là một triệu chứng mà chủ quan người bệnh và cả những người xung quanh có thể nhận biết ra sau một thời gian dài bệnh diễn tiến.

Kết luận

Không nên sử dụng bất kỳ loại thuốc nào khi chưa có sự chỉ dẫn của bác sỹ. Trong thời gian này, hãy giữ chế độ ăn phù hợp, bổ sung vitamin, nước, rau quả và trái cây.

Hơn nữa, trong giai đoạn đầu, xơ gan hoàn toàn có thể chữa khỏi nếu người bệnh biết cách kiểm soát bệnh tiểu đường, kiêng rượu, chữa béo phì….

Dược sĩ Hưng