Bệnh sa tử cung (Sa dạ con)

1. Các mức độ của bệnh

– Mức độ 1: tử cung bị kéo giãn, chùng xuống thấp hơn một chút so với vị trí ban đầu nhưng vẫn nằm trong âm đạo. Người bệnh cảm giác hơi tức, vướng, nặng ở bộ phận sinh dục, thỉnh thoảng hay bị tiểu dắt, tiểu són, đặc biệt là khi ho, cười lớn hoặc vận động mạnh.

– Mức độ 2: tử cung giãn, sệ xuống khe hở của âm đạo. Mỗi khi rặn, cố gắng để đi vệ sinh, ngồi xổm hoặc mang xách nặng, một phần tử cung sẽ bị đẩy ra ngoài. Nếu nghỉ ngơi, nó sẽ tự co lại vào bên trong.

– Mức độ 3: toàn bộ tử cung "chảy" hết ra ngoài âm đạo. Người bệnh có thể nhìn, sờ thấy một khối thịt tròn cỡ nắm tay ở đó và khối thịt này không tự co lại được. Nếu bệnh đã đến mức độ này thì luôn kèm theo viêm tấy do bệnh nhân thường xuyên đi tiểu són, các vi khuẩn dễ dàng xâm nhập.

2. Nguyên nhân

– Lao động nặng trong quá trình sinh đẻ:

Sau khi sinh con, tử cung của người phụ nữ còn to và rộng, hơn nữa khi mang thai ổ bụng của người phụ nữ phải căng ra quá mức, các cơ và dây chằng nân đỡ vùng xương chậu còn mềm yếu, do đó nguy cơ mắc sa dạ con là rất cao. Phụ nữ sinh con nhiều lần có nguy cơ mắc sa tử cung cao hơn.

– Độ tuổi

Khi phụ nữ bước sang tuổi mãn kinh, lượng hormone nữ oestrogen giảm đi, các mô phụ trợ trong ổ bụng mất tính đàn hồi và giảm độ bền rất nhanh. Thông thường phụ nữ trẻ ít mắc phải chứng sa tử cung.

– Do di truyền

Nghiên cứu cho thấy những phụ nữ trẻ hơn bị sa sinh dục có lượng collagen thấp hơn 30% mức bình thường (các sợi tạo thành giàn đỡ bên trong các mô tế bào). Điều này cho thấy có tính di truyền trong các trường hợp bị hội chứng Marfan (rối loạn di truyền mô liên kết).

– Mập phì và ho mãn tính

Tình trạng thừa cân hay những cơn ho mãn tính đều gây áp lực rất nhiều cho vùng cơ xương chậu. Khiến cho vùng chậu bị tổn thương và dẫn đến nguy cơ mắc sa tử cung.

– Khuyết tật cơ

Sa tử cung có thể xẩy ra đối với các bé gái nhỏ có cơ bụng yếu hoặc có vấn đề về thần kinh quanh vùng bụng.

– Cửa bụng dưới rộng

Đó là một khoảng tròn ở dưới xương chậu nhỏ, đứa trẻ sẽ qua đây trong quá trình sinh và người phụ nữ sẽ có nhiều nguy cơ sa sinh dục hơn vì các cơ nối giữa khoảng không phải làm việc căng hơn để giữ được các bộ phận ở phía trên đúng vị trí.

– Luôn có áp lực lớn trong khoang bụng

Ví như do béo hoặc bị bệnh phổi các bộ phận trong khoang bụng dễ bị đẩy xuống, tuột ra ngoài.

3. Triệu chứng của bệnh

Đau lưng dữ dội

Đau nhiều trong suốt thời gian giao hợp hoặc không thể đạt được cực khoái

Tiêu tiểu không tự chủ do căng thẳng thần kinh

Cảm giác bị trì xuống trong vùng chậu

Sa niệu đạo hay mót đi tiểu

Sa bàng quang hay mót tiểu, có triệu chứng đau và nóng rát trong lúc đang tiểu giống như viêm bàng quang

Sa trực tràng, khi đại tiện thấy khó chịu, khó đi ngoài

4. Điều trị và phòng ngừa bệnh

Điều trị bệnh

Điều trị bệnh sa tử cung có hai loại: điều trị không phẫu thuật và điều trị phẫu thuật. Lựa chọn phương pháp nào để điều trị là tùy thuộc vào nguyên nhân, mức độ tổn thương, mức độ sa tử cung, tình trạng sức khỏe của bản thân, nhu cầu sinh đẻ của người bệnh…

Điều trị không phẫu thuật dành cho những bệnh nhân tình trạng tương đối nhẹ, có nhu cầu sinh đẻ, hoặc cũng có thể chọn phương pháp này cho những bệnh nhân già yếu, sức khỏe kém không muốn hoặc không thể phẫu thuật được. Các biện pháp có thể là nghỉ ngơi, dinh dưỡng, thuốc, những bài thuốc dân gian, châm cứu và luyện tập thể dục, nâng tử cung. Các động tác luyện tập thể dục như làm động tác co hậu môn, mỗi 2-3 lần một ngày, mỗi lần khoảng 10 phút.

Điều trị phẫu thuật: có nhiều phương pháp phẫu thuật, cắt bỏ 1 phần hay toàn bộ tử cung tùy theo tuổi tác, nhu cầu sinh đẻ, sức khỏe của bệnh nhân mà bạn sẽ được thầy thuốc tư vấn và lựa chọn phương pháp thích hợp với mình.

Phòng ngừa bệnh

Tập thể dục rèn luyện bề mặt khung xương chậu

Nguyên nhân của việc sa dạ con là các cơ xương vùng chậu bị yếu đi khiến cho việc giữ tử cung gặp khó khăn. Để ngăn ngừa hiện tượng sa dạ con, ngay từ bây giờ bạn nên có những bài tập nhằm tạo sức ép nhẹ nhàng cho khung xương chậu. Nhất là thời kì trước mang thai.

Bài tập 1: Căng cơ

Thúc ép bằng cách căng cơ cho đến khi đếm đến 4, sau đó thả ra cũng cùng số đếm đó. Bạn nên nhắm mục tiêu cứ thực hiện như thế 10-15 lần, 4 hoặc 5 lần/ngày.

Bài tập 2: Bài tập “sit-úp” ( nằm xuống rồi ngồi dậy thẳng lưng, chân duỗi thẳng)

Nếu bạn quyết định tập “sit-ups” (nằm xuống rồi ngồi dậy thẳng lưng, chân duỗi thẳng) nhằm cải thiện cơ bụng sau sinh, hãy nhớ kéo căng cơ khung xương chậu khi bạn co người lại, và thư giãn khi nằm xuống. Nếu không thực hiện như thế, bạn sẽ làm cho bề mặt khung xương chậu phải chịu thêm sức ép.

Bài tập 3: kiểm tra độ dẻo dai của cơ

Kiểm tra xem sự dẻo dai của cơ bạn có đang cải thiện hay không bằng cách thử ngừng và bắt đầu đi tiểu lại. Trong lúc quan hệ, hãy hỏi chồng bạn anh ấy có cảm thấy sự khác biệt khi bạn ôm chặt hay không.

Nếu bạn nhận thấy các bài tập rèn luyện bề mặt khung xương chậu quá khó khăn, thì khe hở dạng nón của âm đạo có thể hữu ích. Đôi khi, đối với âm đạo, cách duy nhất ngăn chúng khỏi bị trượt là dùng cơ của bề mặt khung xương chậu.

Chế độ ăn dành cho người bị sa tử cung.

Tránh bị nhiễm trùng đường tiết niệu bằng việc uống nhiều nước và chắc rằng bạn đã làm cho bọng đái trống rỗng hoàn toàn. Cố gắng để đi vệ sinh sẽ làm cho việc sa dạ con tồi tệ hơn, vì vậy tránh bị táo bón.

– Uống nhiều nước ép trái cây

– Ăn các thực phẩm giàu chất xơ như bánh mì làm bằng bột chưa rây, ngũ cốc, trái cây và rau.

Việc thừa cân sẽ gây cho bề mặt khung xương chậu phải chịu thêm sức ép, vì thế cố gắng để giảm cân rất được khuyến khích trước khi có em bé.

Phương pháp phòng tránh sa dạ con sau khi sinh

– Trong thời gian ở cữ sản phụ không nên nằm hoặc ngồi ở một tư thế quá lâu, nên thường xuyên thay đổi tư thế nằm nghỉ, có thể nằm các tư thế như nằm nghiêng, nằm sấp… không nên chỉ nằm ngửa.

– Sản phụ không nên chỉ nằm nghỉ mà nên sớm vận động chân tay nhẹ nhàng, tập một số động tác thể dục tay chân đơn giản ngay khi còn đang nằm trên giường. Tuy nhiên không nên tập mạnh mà nên tập nhẹ nhàng và nâng dần bài tập.

– Sản phụ cần phải đi tiểu ngay sau khi sinh, không nên nín tiểu.

– Sau khi sinh được khoảng từ 6 – 8 giờ sản phụ nên ngồi dậy, ngày thứ 2 sau khi sinh sản phụ nên ra khỏi giường để vận động.

– Sau khi sinh sản phụ nên cho em bé bú càng sớm càng tốt bởi vì kích thích mút núm vú của em bé có thể làm tử cung người mẹ co lại.

– Phụ nữ sau sinh cũng cần ăn nhiều rau xanh, hoa quả để không bị táo bón. Việc gắng sức rặn khi đi ngoài cũng có thể làm dạ con sa nhiều hơn.