Việc cung cấp canxi suốt đời rất cần thiết nhằm đạt được đỉnh khối lượng xương và duy trì sức khỏe xương. Dưới đây là một số câu hỏi thường gặp về bổ sung canxi.

Tại sao cần ăn uống đủ canxi?

Canxi là thành phần khoáng chất chủ yếu của bộ xương. Việc ăn uống đầy đủ canxi sẽ giúp hình thành bộ xương khỏe mạnh lúc trẻ và phòng ngừa bệnh loãng xương khi về già. Đỉnh khối lượng xương sẽ suy giảm nếu chế độ ăn uống thiếu canxi kéo dài. Nhiều bằng chứng khoa học cho thấy, ăn uống thiếu hụt canxi sẽ gây nên tình trạng giảm khối lượng xương, mật độ xương thấp và gia tăng tỷ lệ gãy xương.

Bữa ăn thường ngày cung cấp bao nhiêu canxi?

Theo nghiên cứu của Viện dinh dưỡng Việt Nam, lượng canxi từ bữa ăn hằng ngày của người Việt Nam trung bình là 482 mg. Ngay cả ở Mỹ, phần lớn người dân cũng không ăn uống đầy đủ canxi. Ở người trên 65 tuổi, lượng canxi ăn vào chỉ khoảng 600 mg/ngày, trong khi cần bổ sung ít nhất 1.200 mg/ngày, thậm chí lớn hơn trong một số trường hợp cần thiết. Lưu ý rằng không phải cứ ăn bao nhiêu canxi thì cơ thể hấp thu được ngần ấy. Canxi trong thức ăn được hấp thu hoàn toàn.

Cơ thể cần bao nhiều canxi mỗi ngày?

Canxi là nguyên tố hoạt động nhất trong cơ thể con người, chiếm 1,5-2% trọng lượng cơ thể, trong đó 99% tồn tại trong xương, răng, móng, chỉ 1% tồn tại trong máu, tế bào và ngoại bào. Trong cơ thể, canxi đóng vai trò truyền dẫn thông tin, tham gia vào hầu hết các hoạt động của cơ thể và của tế bào. Nó tồn tại ở hai mức nồng độ theo tỷ lệ ổn định gồm nồng độ canxi trong xương/ nồng độ canxi trong máu bằng 10.000/1. Nồng độ canxi trong máu của người lớn có sức khỏe bình thường là 9-11mg/100ml, nếu giảm dưới 7mg/100ml sẽ có biểu hiện bị chuột rút, chân tay co giật, ngược lại, nếu tăng quá 13mg/100ml thì sẽ bị loạn nhịp tim… Khi cơ thể thiếu canxi, hệ thống tự điều chỉnh sẽ điều tiết để duy trì sự ổn định của nồng độ canxi máu.

Theo nghiên cứu của Viện Dinh dưỡng Việt Nam, lượng canxi từ bữa ăn hàng ngày trước đây của người Việt Nam trung bình khoảng 482mg. Theo Tổ chức Y tế Thế giới, trẻ em 0-10 tuổi đòi hỏi canxi tăng từ 400-800mg/ngày. Người trưởng thành, người già cần khoảng 1.000-1.500mg canxi mỗi ngày. Phụ nữ có thai và cho con bú cũng cần 1.200-1.500mg/ngày để tạo xương cho thai nhi và cung cấp canxi qua sữa mẹ cho bé.

Khi khẩu phần ăn, nước uống thông thường không đủ thì cần bổ sung canxi để đạt tới mức cần thiết. Giới hạn an toàn của tổng lượng canxi đưa vào cơ thể mỗi ngày là 2.500mg.

Việc cung cấp canxi vào cơ thể hàng ngày là rất cần thiết, con người chỉ có thể hấp thụ canxi qua con đường tiêu hóa. Bạn cần ăn các thực phẩm giàu canxi như: sữa, phomai, đậu, hải sản… và tắm nắng hàng ngày trước 8 giờ sáng để cơ thể hấp thụ canxi tốt hơn. Mặt khác, nước uống hàng ngày là một nguồn cung cấp canxi rất dễ hấp thụ và vô cùng quan trọng vì nó dễ dàng thẩm thấu vào máu để cân bằng nồng độ canxi trong máu.

Tại sao nữ thanh thiếu niên lại hay bị thiếu canxi hơn nam cùng tuổi?

Người ta thấy rằng tình trạng thiếu canxi ở nữ thanh thiếu niên nghiêm trọng hơn nam. Một lý do là cô gái ít hoặc không dùng các sản phẩm sữa vì sợ béo, trong khi đây là nguồn cung cấp canxi phong phú. Hơn nữa, giới nữ thường thích uống soda giàu caffeine và chất đường – những yếu tố làm tăng thải trừ canxi qua đường tiểu.

Có thể uống vitamin hằng ngày để bổ sung canxi không?

Không thể, vì viên vitamin hằng ngày không chứa đủ lượng canxi cần thiết. Hơn nữa, canxi trong viên vitamin thường ở dạng canxi photphat có độ hấp thu thấp.

Có nên uống viên canxi hằng ngày không? Dùng dài ngày có gây sỏi thận?

Khi chế độ dinh dưỡng hằng ngày không cung cấp đủ lượng canxi cần thiết thì hoàn toàn có thể uống viên canxi 500 mg, từ 1 đến 2 lần/ngày để phòng tránh thiếu hụt canxi. Theo báo cáo từ một hội nghị chuyên đề về canxi của Viện Sức khỏe quốc gia Mỹ, liều canxi 2.000 mg/ngày là an toàn đối với người bình thường. Chưa có bằng chứng khoa học cho thấy liều canxi dưới 1.500 mg/ngày ảnh hưởng tới thận. Giới hạn an toàn của tổng lượng canxi đưa vào cơ thể mỗi ngày là 2.500 mg.

Khi nào canxi không được hấp thu vào cơ thể?

Canxi làm giảm hấp thu sắt vì cạnh tranh vị trí hấp thu ở ruột. Vì vậy, khi uống thuốc bổ không nên uống chung canxi với sắt cũng như một số khoáng chất khác như kẽm, đồng… cùng một lúc.

Ăn nhiều đạm, đặc biệt là đạm động vật (thịt, cá, tôm…) hoặc nhiều muối có thể gây ra tăng thải và mất canxi qua nước tiểu. Một chế độ ăn nhiều rau củ, hạn chế đạm động vật có thể ngăn ngừa mất canxi và hạn chế loãng xương.

Cấm chỉ định uống viên canxi trong trường hợp nào?

Không được dùng viên thuốc canxi khi:

• Bị tăng canxi máu

• Tăng canxi nước tiểu nặng

• Có tiền sử hoặc đang bị sỏi canxi (sỏi thận, sỏi mật, sỏi tụy…)

• Bị suy thận nặng.

• Tránh sử dụng vitamin D liều cao khi đang dùng canxi, trừ trường hợp đặc biệt.

Mặc dù riêng canxi không đủ làm nên cả khung xương và ngăn ngừa bệnh loãng xương, song việc cung cấp đầy đủ loại vi chất này cho cơ thể là bước đầu thiết yếu giúp xương vững chắc khỏe. Chế độ ăn uống đầy đủ canxi là quan trọng ở mọi lứa tuổi.

Hàm lượng canxi có trong thực phẩm

• 100g sữa bò chứa 1.000mg canxi

• 100g lương thực (gạo, bắp, bột mì) chứa 30mg canxi

• 100g thịt có 10-20mg canxi

• 100g đậu nành có 165mg canxi

• 100g mè có 1.200mg canxi

• 100g đậu các loại có khoảng 60mg canxi

• 100g rau muống, mồng tơi, rau dền, rau đay, rau ngót có 100mg canxi.

Lưu ý khi bổ sung canxi

• Đối người bị thiếu canxi, khi bổ sung nên chia thành nhiều lần uống trong ngày để cơ thể dễ hấp thu và tránh khả năng gây độc.

• Để bổ sung canxi hiệu quả, an toàn, khi dùng thực phẩm giàu canxi hoặc thuốc canxi cần hạn chế ăn chung với rau củ quả có vị chát, ngũ cốc nguyên vỏ vì sẽ làm hạn chế hấp thu canxi và nên tiếp xúc với ánh nắng buổi sáng để giúp cơ thể hấp thu canxi hiệu quả hơn.

• Bổ sung canxi chỉ thật sự có lợi khi uống vào buổi sáng hoặc trưa, không nên uống vào buổi chiều, tối vì sẽ gây khó ngủ.

• Nên uống sau bữa ăn khoảng một giờ.

• Không dùng chung canxi với tất cả các loại sữa và chế phẩm của sữa.

Thừa canxi có thể ức chế việc hấp thu các chất khác như sắt và kẽm, từ đó sẽ làm cho cơ thể có nguy cơ thiếu hai chất này. Mặt khác, thừa canxi còn gây quá tải cho thận, nếu vẫn tiếp tục bổ sung quá nhu cầu cơ thể trong thời gian dài sẽ làm tăng nguy cơ sỏi niệu quản, sỏi thận.

Nếu dùng canxi liều cao có thể làm ảnh hưởng đến nồng độ canxi trong máu gây rối loạn canxi máu và rối loạn nhịp tim. Thừa canxi gâyra tình trạng sỏi thậnmạn tính, vôi hóa khớp vai, canxi hóa động mạch…

Trên thực tế có một số người khi bị loãng xương, hoặc còi xương, hay có thai đã tự ý dùng thuốc bổ sung canxi mà không có sự hướng dẫn của thầy thuốc nên dẫn đến quá liều.

Khi uống quá liều, cơ thể sẽ có những biểu hiện như khát nước, đi tiểu nhiều, buồn ói, rối loạn nhịp tim… Khi có các biểu hiện trên phải ngừng tất cả các nguồn cung cấp canxi và vitamin D, đến gặp bác sĩ ngay để được xử trí.

Trong cơ thể lượng canxi trong máu luôn được được điều hòa cho nên rất ít có biến đổi dù là thừa hay thiếu cho nên nếu muốn biết có bị thừa hay thiếu canxi thì nên thử nước tiểu để định lượng canxi trong vòng 24 giờ. Nếu lượng canxi trong nước tiểu trên 300mg/24 giờ (7,5mmol/24 giờ) thì phải ngưng sử dụng ngay.

Dược sĩ Hưng 

CANXI KING – LỚN CÙNG TRẺ EM

Xem chi tiết sản phẩm tại đây.