1 ). Không nên nuốt vội


Thông thường là những người già không để ý đến vấn đề ăn, uống . Đã có không ít những người già phải vào viện cấp cứu vì sặc thức ăn hay nước uống. Ở người già mọi phản xạ nuốt và hít thở đôi khi không bình thường, rất dễ gây ra tình trạng thức ăn không đi vào thực quản mà đi nhầm sang khí quản gây nên sặc. Khi đó cơ thể sẽ tạo phản ứng ho để tống thức ăn ra ngoài. Khi ho như vậy huyết áp sẽ tăng đột ngột gây nên đột quỵ. Tốt nhất nên ăn từng thìa nhỏ và chiêu nước canh.



2 ). Đang ngủ không nên trở dậy vội vàng



Hệ thần kinh già thường chậm chạp. Lúc ngủ muốn dậy đi tiểu hoặc có ai gọi đang ở tư thế nằm mà trở dậy ngay, đi lại luôn dễ làm huyết áp tăng đột ngột, dễ dẫn đến đứt mạch máu não. Vì vậy, khi đang ngủ có việc cần dậy phải từ từ ngồi dậy cử động nhẹ nhàng mấy động tác rồi mới từ từ cho chân xuống chạm đất. Từ từ đứng lên. Tốt nhất nên vịn vào thành giường để đứng dậy, nếu chẳng may có sự cố gì thì cũng không bị ngã. Theo như thống kê thì phần lớn các cụ già thường bị ngã khi đang ngồi, đứng dậy máu dồn xuống chân gây choáng nếu không kịp vịn vào một cái gì đó thì cơ thể rất dễ đập mạnh xuống đất gây đột quỵ.



3 ). Không nên tập luyện vào lúc sáng sớm:



Từ xưa vẫn có quan niệm cho rằng tập luyện vào buổi sáng là tốt vì không khí trong lành. Điều đó cũng không hẳn là đúng. Vì từ 4-6 giờ sáng theo quy luật của đồng hồ sinh học của người già thân nhiệt đang cao huyết áp tăng nếu vận động mạnh, chạy hoặc đi bộ nhiều gặp gió lạnh, tim dễ ngừng đập. Trái lại với tuổi trẻ không mấy lo ngại.



Nhiều bệnh viện lớn đã phải cấp cứu các cụ bị đột quỵ do : các cụ đi bộ buổi sáng sớm về nhà trong khi đang ra mồ hôi tắm xong là huyết áp tăng đột ngột, đứt mạch máu não, đột quỵ luôn. Tốt nhất là nên tập vào chiều tối, tuy không khí không được thanh sạch như sáng sớm nhưng an toàn cho các cụ hơn nhiều.

4 ). Không nên ngoái đầu ( quay cổ ) một cách đột ngột



Ở người già mạch máu thường bị xơ cứng, thành mạch dày hẹp và sức đàn hồi kém. Nếu đột nhiên mà quay ngoắt đầu về phía sau hoặc quay mạnh về sau, thì mạch máu ở cổ bị chèn ép, động mạch vốn đã hẹp nay bị chèn ép lại càng hẹp hơn, máu lưu thông chậm làm não thiếu máu não cục bộ, thiếu ôxy nên bị choáng, hoa mắt, chóng mặt, đã có người đã bị ngã. Vậy đang đứng hoặc đang đi có ai gọi từ phía sau, chớ có quay ngoắt đầu lại ngay mà nên quay chầm chậm. Tốt nhất là xoay cả người lại, tránh chỉ quay đầu không.



Cũng như vậy người già không nên ngửa cổ ra đằng sau sẽ dẫn đến gây đột quỵ .



5 ). Không nên đứng co một chân để mặc quần



Xương của người già đều bị xốp do thiếu canxi. Nếu không bị xốp thì xương cũng giòn dễ gẫy.Khi mặc quần mà đứng co chân để xỏ từng chân vào ống quần rất dễ bị ngã do mất thăng bằng hoặc do vướng vào quần. Ở những người cao tuổi đã ngã thì dễ gãy xương dập xương. Khi mặc quần tốt nhất là nên ngồi trên ghế hoặc trên giường. Hay trên một vật gì đó được kê chắc chắn.



6 ). Không nên thắt dây lưng quá chặt



Vùng bụng xung quanh dây lưng là nơi gần dạ dày, ruột non, ruột già, trực tràng. Dây lưng mà thắt chặt quá sẽ chèn ép các mạch máu bụng cản trở máu lưu thông, do thắt chặt đoạn trực tràng gần hậu môn có thể dễ bị ép lòi ra ngoài mà ta thường gọi là lòi dom. Mặt khác dây lưng thắt chặt, dạ dày, ruột non luôn ở trạng thái chịu lực ép ảnh hưởng xấu đến tiêu hóa. Vì vậy, không nên thắt chặt dây lưng và tốt nhất là dùng dây đeo quần qua vai.



7 ). Khi đi đại tiện không nên rặn quá mức



Người già thuần dương vô âm bởi vậy táo bón là hiện tượng thường gặp ở người già. Tâm lý khi đi đại tiện không ai muốn ở lâu trong nhà vệ sinh, nên thường muốn rặn mạnh để đi cho nhanh, nhưng nếu rặn quá sức, mặt mũi đỏ gay huyết áp tăng là rất nguy hiểm.



Y học đã cho biết khi rặn mạnh dễ gây nên giãn tĩnh mạch ở hậu môn, gây chảy máu. Nhưng điều quan trọng hơn là huyết áp sẽ tăng có thể dẫn tới tai biến mạch máu não và nhồi máu cơ tim. Để đỡ phải rặn khi đi ngoài, người già cần ăn nhiều rau quả, chuối, khoai, uống nhiều nước để chống táo bón. Thể dục, vận động nhẹ nhàng, thường xuyên xoa bụng sẽ không bị táo.



8 ). Không nên nói nhanh, nói nhiều



Một số nhà khoa học trên thế giới phát hiện khi ta nói chuyện dù chỉ là chuyện vui nhẹ nhàng, cơ thể vẫn chịu tác động và ảnh hưởng tới huyết áp. Thử nghiệm khoa học với 100 người mỗi người đọc 2 trang tài liệu với tốc độ nhanh chậm khác nhau. Kết quả cho thấy người đọc tốc độ vừa phải thì huyết áp, nhịp tim bình thường. Người đọc nhanh quá, đọc liến thoắng thì lập tức huyết áp tăng, nhịp tim tăng nhưng khi đọc thong thả trở lại, huyết áp, nhịp tim lại giảm xuống. Qua đó ta thấy người già nên nói ít, nói chậm thì có lợi cho sức khỏe. Những cụ nào bị bệnh tim mạch, bị huyết áp càng phải nói chậm, nói ít thì sẽ có lợi cho sức khỏe.



9 ). Không nên xúc động



Với người già mạch máu đã lão hóa nếu xúc động mạnh, giận dữ hoặc quá vui sẽ dễ bị nhồi máu cơ tim và đứt mạch máu não. Do đó, người già không nên xúc động tránh mọi sự tức giận, mà cần sống thanh thản, hòa nhã, vui vẻ, bỏ qua hết mọi chuyện, ảnh hưởng đến tâm lý, sức khỏe.



10 ). Không nên đi giầy, guốc cao:



Ở người già cơ gân yếu, đi đứng không vững vàng, nếu đi guốc, dầy cao hoặc đế cứng bước đi sẽ không chắc chắn, dễ vấp ngã, tốt nhất là đi giầy thấp, đế mềm .