Tại Hoa Kỳ, thực phẩm ăn nhanh đã trở thành một ngành kinh doanh có quy mô lớn từ nửa thế kỷ nay. Vào khoảng thập niên 1950, sau Thế chiến thứ hai, với sự thay đổi nếp sống và sự di chuyển của dân chúng theo công việc, đã nảy sinh ra một kỹ nghệ ăn uống mới trong đó dân chúng đi ăn ở ngoài nhiều hơn là ở nhà.



Ban đầu, thực phẩm ăn nhanh chỉ có một số món hạn chế như gà rán, hamburger, khoai tây chiên, kem và nước giải khát. Sau đó, kỹ nghệ này lan rộng với thịt gà, cá nướng, bánh mì kẹp (sandwich), sữa ít chất béo, bánh pizza, hải sản… Ngày nay, trong các siêu thị cũng có thể mua được món ăn nhanh, và mua xong là ăn ngay, chẳng cần phải nấu nướng, chế biến. Loại thực phẩm “tiết kiệm thời gian” này ngày càng trở nên rất phổ biến vì tiện lợi, rẻ tiền. Tuy nhiên, điều đáng lưu ý là thông thường thì chúng chứa rất nhiều chất béo, muối cũng như cung cấp nhiều năng lượng (calori).



Khi cần ăn loại thực phẩm này, nên lưu ý một số vấn đề sau:



a. Các thực phẩm này đều có đầy đủ chất dinh dưỡng và lành mạnh nếu ta biết cách lựa chọn.



b. Trên bao bì, những chữ như: deluxe, big, super, jumbo, whooper đều có nghĩa là món ăn đó có nhiều năng lượng và chất béo, cholesterol, muối. Vì thế, nên chọn loại trung bình với nhãn regular size là vừa.



c. Cân bằng bữa ăn này với các bữa khác trong ngày để không bị mất cân đối dinh dưỡng. Thí dụ như buổi chiều ở nhà đã dự trù có món thịt gà kho gừng với rau muống luộc thì buổi trưa nên bớt thịt đi.



d. Chọn ăn bổ sụng các món có nhiều calci, vitamin C, vitamin A là những thứ thường có rất ít trong thực phẩm ăn nhanh. Một phần rau xanh, một ly sữa tươi ít béo là cần thiết để có những chất dinh dưỡng này.



e. Với các món chiên, cần xem kỹ nhãn trên bao bì để biết loại dầu đã được sử dụng. Nên chọn các loại dùng dầu thực vì không có cholesterol và nhiều chất béo chưa bão hòa, tốt cho sức khỏe hơn.



Nhiều người cho rằng thịt gà, cá trong các loại thực phẩm ăn nhanh có ít cholesterol, ít chất béo. Điều này chỉ đúng khi gà, cá được nướng hoặc bỏ lò, nhưng trong thực tế thì chúng được tẩm bột rồi chiên giòn, nên vẫn chứa nhiều chất béo và năng lượng.



Một miếng bánh sandwich gà chiên có 480 calori và 21g chất béo, trong khi cũng miếng gà đó mà nướng thì chỉ có 300 calori và 8g chất béo. Một miếng thịt gà tẩm bột chiên có lượng chất béo nhiều hơn thịt gà luộc hoặc bỏ lò đến 25%. Vì thế khi ăn nên bỏ đi phần da hay lớp vỏ giòn.



Món khoai tây chiên giòn được rất nhiều người thích vì béo béo, giòn giòn, mằn mặn ăn vào rất khoái khẩu. Tuy nhiên, nếu thường xuyên thưởng thức món này không giới hạn thì chắc chắn sẽ có nguy cơ phải dùng đến thuốc giảm cholesterol hay hạ huyết áp! Lý do là vì nhiều nơi vẫn chiên khoai tây với mỡ bò thay vì dầu thực vật, rồi lại rắc thêm nhiều muối cho nên mới sinh chuyện. Một gói khoai tây chiên cỡ trung bình có đến 350 calori và 3 thìa chất béo! Vì thế, nếu dùng mỡ động vật thì nguy cơ tăng cholesterol đã là quá rõ ràng. 

 

HAMBURGER

Có người đã xem món hamburger như là một trong những đặc trưng của Hoa Kỳ. Đã là người Mỹ thì hầu như không thể không biết đến món ăn này. Sự thật thì đây đúng là món ăn được nhiều người biết đến và là món ăn phổ thông nhất ở nước Mỹ.


Công ty McDonald khởi sự kinh doanh món hamburger với một tiệm ở thành phố Des Moines, thuộc bang Illinois vào năm 1955. Ngày nay, công ty này đang phải cạnh tranh với khoảng vài chục nhà hàng hamburger khác, và họ có đến 50.000 cửa hàng hamburger trên khắp nước Mỹ cũng như trên thế giới.



Hamburger được người Mỹ chính thức định nghĩa như sau: món ăn làm bằng thịt tươi hoặc thịt đông lạnh, băm nhỏ, có thể cho thêm mỡ động vật và gia vị, nhưng không được nhiều quá 30% chất béo, và không được cho thêm nước.



Thịt bò dùng trong hamburger là loại được xay rồi chiên hoặc nướng trên lửa.



Thịt xay thì dễ bị oxy hóa vì quá trình xay trải rộng diện tích và thịt phải tiếp xúc với không khí. Hơn nữa, quá trình xay thịt làm vỡ các hồng huyết cầu trong thịt khiến các phân tử đồng, sắt thoát ra. Khi tiếp xúc với mỡ, các phân tử này trở thành chất xúc tác đẩy mạnh tiến trình oxy hóa của mỡ.



Cứ nhìn khối thịt xay đổi sang màu xám ngoắt là biết ngay sự oxy hóa đang diễn tiến.



Khi thịt xay được chiên hay nướng thì các thành phần mỡ và chất đạm trong thịt biến thành các tạp chất mà theo nhiều nhà chuyên môn, có khả năng gây ung thư. Ngay cả khói mỡ cháy trong quá trình nướng thịt cũng có một số hóa chất độc hại, có nguy cơ gây ung thư, được gọi là polynuclear aromatic hydrocarbons (PAHs).



Về khối lượng thì nên lưu ý đến các cỡ hamburger khác nhau như: cỡ nhỏ, cỡ trung bình và cỡ lớn. Một cái cỡ nhỏ cung cấp khoảng 340 calori, cỡ trung bình khoảng 680 calori, và cỡ lớn thì cung cấp đến 920 calori kèm theo 57g chất béo! 

BÁNH PIZZA

 Trong số các thực phẩm ăn nhanh, bánh pizza cũng được nhiều người ưa thích và việc sử dụng món ăn này có nhiều điều cần lưu ý.



Đây là món ăn có nguồn gốc ở thành phố Naples, nước Ý. Pizza không những ngon, rẻ, tiện lợi mà lại còn có nhiều dinh dưỡng, nếu ta biết giảm bớt một số gia vị phủ trên loại bánh này. 



Nguyên liệu cơ bản của pizza là vỏ bánh (crust) có nhiều carbohydrat, vitamin B, thêm vào pho-mát với nhiều calci và chất đạm, nước xốt cà chua, rau với nhiều vitamin C và A. Theo quy định chế biến hiện hành thì chất đạm phải chiếm ít nhất là 10% tổng số trọng lượng chiếc bánh. Các nhà sản xuất pizza đang vận động hủy bỏ quy định này để có thể giảm bớt thịt và tăng các gia vị khác, phù hợp hơn với sở thích của người tiêu thụ.



Nếu muốn tăng khẩu vị cũng như chất dinh dưỡng, ta có thể lấy thêm thịt bò xay, thịt nguội, pho-mát, nước xốt cay vị tiêu, xúc xích… Nhưng chú ý là khi miếng bánh ngon hơn thì đồng thời cũng tăng thêm muối, chất béo và năng lượng. Tốt hơn là chỉ rắc thêm ít hành, ớt, nấm cho có nhiều vitamin C và chất xơ.



Bánh pizza được chế biến với khổ lớn, hình tròn có đường kính chừng 30cm, khi ăn được cắt nhỏ thành nhiều phần. Trung bình, miếng nhỏ 1/8 của chiếc bánh pizza cỡ này sẽ cung cấp khoảng 185 calori, và một phần ăn chỉ cần từ 2 đến 3 miếng là đủ no.



Lợi điểm của bánh pizza là có thể gia giảm số calori tùy ý. Chẳng hạn như muốn ít calori thì chọn vỏ bánh mỏng, ít thịt, nhiều rau như nấm, cà tím, bông cải, hành, cà chua… Nhưng cũng có thể yêu cầu nhà hàng cho thêm một chén bơ nước để chấm với vỏ bánh để tăng khẩu vị và cũng là tăng thêm một ít calori.



Trung bình, bánh pizza chứa khoảng 15% chất đạm, 27% chất béo và 58% chất carbohydrat. Cho nên đây là món ăn tương đối đầy đủ chất dinh dưỡng.