Các khớp trong cơ thể khác nhau về mức độ hoạt động và cấu tạo. Tùy chức năng của mỗi khớp mà sự liên kết có khác nhau. Do đó có nhiều cách để phân loại khớp.

 

+ Theo mức độ hoạt động của khớp: có khớp bất động, khớp bán động và khớp động

 

+ Theo cấu tạo: có khớp sợi, khớp sụn, khớp hoạt dịch.

 

+ Theo hình thể: có khớp răng cưa, khớp mào, khớp phẳng, khớp cầu, khớp yên.

 

 

* Khớp bất động (Khớp sợi): Là khớp mà 2 xương nối với nhau bởi mô liên kết hay mô sụn, giữa chúng không có khe hở. Sự vận động của các khớp này rất hạn chế hoặc mất cử động hoàn toàn. Có 3 loại khớp bất động chính: Khớp bất động liên kết, khớp bất động sụn và khớp bất động xương

 

 

 

– Khớp bất động liên kết : Các xương nối với nhau bởi mô liên kết. Gồm các loại: KBĐLK sợi (như dây chằng giữa các cung đốt sống); KBĐLK màng (như màng liên kết giữa xương chày-mác); KBĐLK xương (như khớp các xương sọ trẻ sơ sinḥ)

 

– Khớp bất động sụn: Các xương nối với nhau bởi lớp sụn. (như khớp ức – đòn, giữa xương sườn -ức)

 

– Khớp bất động xương: Khớp nối giữa 2 xương bởi mô xương. (như khớp các xương sọ ở người trưởng thành).

 

* Khớp bán động (khớp sụn). Là khớp nối giữa 2 xương có một khe hẹp bởi một mô sụn. Sự hoạt động của khớp có sự hãn chế. (như khớp giữa các xương đốt sống; hoặc khớp cùng – chậu)

 

 

 

* Khớp động (khớp hoạt dịch). Là khớp nối các xương nhờ ổ khớp cho phép xương cử động dễ dàng.

 

Khớp động có cấu tạo gồm diện khớp, bao khớp, dây chằng, ổ khớp và các phần phụ như sụn viền, sụn chêm.

 

 

 

– Diện khớp là chỗ nối 2 đầu xương, đầu này lồi (gọi là chỏm khớp) thì đầu kia lõm (gọi là hõm khớp). Các đầu xương được phủ một lớp sụn trơn, nhẵn, đàn hồi có tác dụng giảm ma sát, chịu được lực nén và giảm chấn động cơ học, tăng tính linh hoạt và bền vững của khớp. Độ linh hoạt và bền vững của khớp phụ thuộc vào sự tương ứng giữa các diện khớp: chỏm và hõm khớp càng sát thì độ linh hoạt càng ít, nhưng độ bển càng vững và ngược lại. Khi hõm khớp quá bé, cạn thì có thêm sụn chêm hay sụn viền, làm cho hõm khớp rộng và sâu thêm (Ví dụ : khớp vai) 

 

– Bao khớp: là một màng bám vào bờ của các diện khớp để nối 2 xươg lại với nhau. Bao khớp mỏng, dai, đàn hồi, có nhiều mạch máu và dây thần kinh. Chiều dày và sức căng của bao khớp phụ thuộc vào chức phận của khớp. Với khớp cần cử động rộng rãi thì bao khớp mỏng và ít căng và ngược lại.Thành bao khớp có 2 lớp: lớp ngoài: là lớp bao sợi, dày, có nh/vụ bảo vệ cho khớp; lớp trong: là màng hoạt dịch, tiết dịch nhờn để bôi trơn đầu khớp

 

– Ổ khớp: là khe kín do màng trong của bao khớp tạo nên, trong chứa chất hoạt dịch

 

– Dây chằng: là những bó sợi được bao bọc bên ngoài khớp (có trường hợp dây chằng nằm trong bao khớp nhưng vẫn nằm ngoài bao hoạt dịch). Ngoài ra các gân, cơ ở xung quanh bao khớp cũng có tác dụng như một dây chằng. Phần lớn dây chằng không có tính đàn hối nhưng chắc. Tuy nhiên bằng những bài tập có hệ thống, có thể cải thiện tính đàn hối của hệ thống dây chằng, làm tăng độ linh hoạt của khớp.

 

Dựa vào trục quay, người ta phân biệt 3 loại khớp động : 

 

Khớp 1 trục : gồm có khớp trụ (như khớp giữa xương trụ – quay) ; khớp ròng rọc (như khớp đầu xương cánh tay – cẳng tay)

 

Khớp 2 trục: gồm khớp bầu dục ( như khớp giữa cẳng tay – cổ tay); khớp yên (như khớp giữa ngón tay cái và xương thang cổ tay)

 

Khớp nhiều trục : gồm khớp quạ (như khớp giữa xương chậu – Xương đùi); khớp cầu (như khớp giữa xương bả vai – xương cánh tay).