Đây là một bệnh rất hiếm gặp ở Việt Nam. Nhưng thời gian gần đây, Bệnh viện Nhi đồng đã tiếp nhận khá nhiều ca bệnh này. Nếu phát hiện và điều trị muộn, bệnh có nguy cơ biến chứng vào tim, dẫn đến tử vong vì vỡ túi phình mạch vành.

 

Bệnh Kawasaki còn có nhiều tên gọi khác là hội chứng Kawasaki, hội chứng hạch bạch huyết dưới da, hội chứng hạch bạch huyết dưới da sốt cấp tính. Có thể hiểu nôm na, đây là một hội chứng viêm mạch máu toàn thân, đi kèm sốt cấp tính, thường gặp ở trẻ nhỏ. Bệnh có thể phát thành dịch trong các nhóm trẻ.

 

Sở dĩ có cái tên Kawasaki vì bệnh được bác sĩ Tomisaku Kawasaki (Nhật) mô tả lần đầu vào năm 1967. Hiện nay nguyên nhân gây bệnh vẫn chưa được xác định nhưng Kawasakiđược xem là một bệnh nguy hiểm vì thường gây biến chứng dãn mạch vành và nếu không điều trị có thể sẽ dẫn đến tử vong vào ngày thứ bảy sau khi mắc bệnh.

 

 

 

 

Bệnh Kawasaki thường xuất hiện vào mùa đông và mùa xuân. Có đến 80% số trường hợp nhiễm bệnh được phát hiện ở trẻ em, nhất là nhóm trẻ em dưới 5 tuổi, nhiều nhất là trẻ 1-2 tuổi và điều kỳ lạ là thường gặp ở bé trai nhiều hơn bé gái.

 

 

Biểu hiện lâm sàng của bệnh là sốt cao dài ngày (ít nhất là 5 ngày), kèm theo cảm giác mệt mỏi toàn thân, thường có hạch ở một bên cổ, xung huyết miệng, hầu hoặc miệng; hầu bị khô, nứt nẻ, có khi biểu hiện bằng những nốt ban đỏ ở môi.

 

Ngoài ra, bệnh nhi có biểu hiện phù chi, nổi ban đỏ, tróc da quanh móng hoặc tróc da toàn thân. Thông thường, nốt ban đỏ có nhiều hình dạng khác nhau ở toàn thân, đặc biệt ở vùng hông và có thể diễn biến theo trình tự từ dạng các nốt ban giống nốt sởi sang dạng ban kiểu mề đay, sau cùng là dạng tróc da đi cùng với các biểu hiện viêm đa mạch.

 

Vì vậy, bạn cần nghĩ ngay đến Kawasaki nếu con bạn dưới 5 tuổi và trẻ bị sốt liên tục khoảng 5 ngày trở lên, kèm theo hàng loạt các biểu hiện như:

 

– Viêm kết mạc 2 bên mắt (Mắt đỏ)

 

– Môi khô đỏ, nứt, lưỡi đỏ màu dâu tây.

 

– Niêm mạc miệng và hầu đỏ lan tỏa.

 

– Đỏ lòng bàn tay, chân.

 

– Phù cứng bàn tay, chân.

 

– Tróc da đầu ngón.

 

– Hồng ban đa dạng ở thân, tróc da quanh hậu môn.

 

Đặc biệt, nếu trẻ bị tróc da quanh hậu môn kèm theo sốt thì chắc đến trên 80% là đã mắc bệnh này. Cha mẹ nên đưa con đến bệnh viện ngay khi phát hiện các dấu hiệu của bệnh. 

 

 

 

 

Kawasaki là tình trạng viêm các mạch máu cấp tính gây tổn thương đa cơ quan ở trẻ em, thường gặp ở trẻ dưới 5 tuổi. Bệnh có nguy cơ gây tổn thương mạch vành do phình mạch và huyết khối. Biểu hiện sớm nhất của bệnh là sốt cao liên tục (trên 5 ngày) và tình trạng sốt không khỏi ngay cả khi điều trị bằng những thuốc hạ sốt thông thường.

 

Sau khi sốt, triệu chứng thường thấy ở trẻ là mắt bị đỏ do xung huyết võng mạc và viêm kết mạc mắt 2 bên, vì thế trẻ thường nhắm mắt do sợ ánh sáng. Với triệu chứng này, cha mẹ thường nhầm lẫn với bệnh đỏ mắt thông thường. Do đây là hội chứng sốt cấp tính kéo dài nên nhiều người thường không phân biệt được với bệnh sốt xuất huyết. Ở giai đoạn cấp, ngoài những triệu chứng trên đôi khi còn kèm theo những triệu chứng như ói, tiêu chảy, quấy khóc, không chịu ngủ hay co giật.

 

 

Giai đoạn 1: Bệnh nhân sốt cấp tính, trung bình khoảng 10 ngày, thân thể bệnh nhân nổi ban, nổi hạch, phù chi hoặc có biểu hiện nội ban, viêm kết mạc.

 

Giai đoạn 2 (giai đoạn bán cấp): Thường kéo dài khoảng 2 tuần, biểu hiện bởi tăng tiểu cầu, tăng máu lắng, tróc da và bệnh nhân dần dần hạ sốt.

 

Giai đoạn 3: Là giai đoạn hồi phục với sự mất dần các triệu chứng lâm sàng. Giai đoạn này thường kéo dài. Sau khi hồi phục, thể trạng bệnh nhân bị suy yếu cần được bồi dưỡng. 

 

 

Biểu hiện nguy hiểm của bệnh là gây phình động mạch vành hoặc dãn động mạch vành do hậu quả viêm mạch và thường chiếm tới 15-25% số bệnh nhân. Tỷ lệ này sẽ giảm xuống thấp hơn nữa nếu bệnh nhân được điều trị kịp thời và phù hợp trong vòng10 ngày khi bệnh khởi phát. Tỷ lệ tử vong do bệnh này chiếm khoảng 0,1-1% mà một nửa số tử vong này xảy ra trong vòng 2 tháng đầu của bệnh. Ngoài ra, bệnh nhân có thể có các biến chứng khác như viêm màng não vô khuẩn, nhiễm trùng tiết niệu, viêm khớp, đau khớp và dãn túi mật. Các tai biến hẹp động mạch vành, hay nhồi máu cơ tim hiếm gặp hơn.

 

 

 

 

Trong vòng 10 ngày kể từ khi bệnh nhân bị sốt, có thể dùng liều cao gamma globulin tiêm đường tĩnh mạch hoặc tiêm bắp với liều duy nhất có khả năng hạ sốt, giảm viêm và giảm hiện tượng phình mạch. 

 

Tuy nhiên, hướng điều trị này cần được cân nhắc bổ sung theo hướng chống viêm, giảm tự miễn nếu triệu chứng sốt kéo dài trên 10 ngày. Có thể xem xét dùng aspirin liều cao điều trị trong giai đoạn cấp, sau đó áp dụng liều thấp dần trong vòng 2 tháng.

 

 

Trước tiên, các bà mẹ trẻ cần biết rõ những thông tin về bệnh, để tránh nhầm lẫn với bệnh khác (tưởng trẻ sốt vì mọc răng, nghi ngờ sốt xuất huyết, nghi ngờ viêm mắt đỏ). Bệnh Kawasaki rất khó phát hiện vì triệu chứng thường xuất hiện không đầy đủ cùng lúc trong giai đoạn đầu. Đã có những trường hợp, bệnh tự lành khiến phụ huynh chủ quan dù sau đó tái đi tái lại nhiều lần. Chỉ đến khi trẻ có biến chứng tim mới phát hiện ra thì đã để lại nhiều hậu quả nghiêm trọng. 

 

Cách duy nhất để bảo vệ trẻ là luôn cẩn thận theo dõi khi con bị sốt kéo dài. Chỉ cần sốt 2 – 3 ngày chưa khỏi, trẻ cần được phụ huynh đưa đến bệnh viện thay vì chủ quan chỉ chăm sóc tại nhà. Nếu được phát hiện bệnh trong vài ngày đầu thì không nguy hiểm vì bệnh có thể được điều trị hiệu quả. Đặc biệt, nếu phát hiện bệnh trong vòng 10 ngày kể từ khi mắc phải, các bác sĩ có thể ngăn ngừa biến chứng ở tim.

 

Trường hợp việc điều trị bệnh tiến triển tốt, thì khoảng 48 giờ sau điều trị, bệnh sẽ lui dần, trẻ hết sốt và có thể về nhà. Tuy nhiên, một khi trẻ đã mắc bệnh Kawasaki thì cần phải được tái khám suốt đời. Cũng cần lưu ý là đối với những trẻ đang được điều trị bệnh Kawasaki, cần tạm ngưng tiêm ngừa vắc xin phòng các bệnh như: sởi, quai bị, rubella, thủy đậu, ít nhất trong vòng 3 tháng vì thuốc có thể làm giảm tác dụng của vắc xin.